Kabinet Rutte III is, na een ellenlange formatie, dan eindelijk een feit. Dit nieuwe kabinet stelt dat zij er is voor de ‘gewone Nederlander’. Welnu: er werken circa 2 miljoen Nederlanders in de zorg, met een veelvoud van mensen die ervan afhankelijk of minstens indirect betrokken zijn. Maar deze mensen zullen zich niet herkennen of gehoord voelen.
Zorg bestaat namelijk niet uit systemen en organisaties maar uit mensen die elke dag het beste uit zich zelf geven voor andere mensen. En alleen de systemen zijn herkenbaar in de zorgparagraaf; de mensen zeker niet.
Nu het stof is neergedaald rondom de ingrijpende stelselwijziging die met name gericht was op beperking van kosten, wordt in het veld langzaam een beweging zichtbaar met meer aandacht voor de leefwereld van patiënten, cliënten en zorgverleners. De systeemwereld van financiering en verantwoording lijkt wat minder voorop te staan in het denken.
Teleurstellend
Ook in de verkiezingsbeloften van (bijna) alle politieke partijen was dit terug te lezen. Meer geld naar de zorg, meer waardering voor de verzorgenden en verplegenden, meer banen scheppen in de sector was de eensluidende boodschap. Teleurstellend is dan ook het resultaat van het regeerakkoord, waarin dit alles helaas niet terug te vinden is. Weliswaar wordt de belofte gedaan de voorgenomen bezuiniging van 188 miljoen in de Wlz niet uit voeren en meer (wat is meer?) middelen ter beschikking te stellen voor de mensen die gebruik maken van de Wmo. Hoe algemeen kun je iets formuleren; nu weet nog niemand precies wat de plannen zijn.
Daarnaast wordt er een korting van 1,9 miljard aangekondigd, die in hoofdlijnakkoorden moet worden vastgelegd. Laat iedereen zich wel beseffen dat dit, in combinatie met de aangekondigde BTW stijging van 3%, de nodige miljoenen aan besteedbare middelen in de zorg zal opsouperen. In de zorg kan de BTW immers niet worden verhaald. Dus ondanks de mooie woorden tijdens de campagnes, staan we wel degelijk aan de vooravond van (wederom) nieuwe bezuinigingen.
Het lijkt er wel op dat de nieuwe regering iets heel anders van plan is dan in de verkiezingen is beloofd. Immers, tijdens de formatie is tandenknarsend en grimlachend gereageerd op het “afscheidscadeau” van staatssecretaris van Rijn; een structurele verhoging van 2,1 miljard voor het budget van de verpleeghuizen. Maar het zou toch niet zo zijn dat het kabinet met de aangekondigde bezuiniging dit geld via de achterdeur weer terug probeert te halen?
Oprechte waardering
Om terug te komen op al die “gewone Nederlanders” die werkzaam zijn in de zorg: zij hebben in grote lijnen maar drie grote behoeften: het leveren van zinvol werk, waardering voor het geleverde werk en een beloning krijgen die bestaanszekerheid garandeert. Hetgeen nu wordt beloofd in het regeerakkoord zal deze drie genoemde basisbehoeften niet helpen invullen. Als elk van de drie nieuwe bewindspersonen deze behoeftes nu de grondslag laten zijn van het beleid, dan laten ze zien dat ze snappen wat de gewone Nederlanders willen. Niet via een omweg gaan bezuinigen, niet systemen en organisatie de boventoon laten voeren, maar oprechte waardering voor mensen die werken in de zorg.
Senior adviseur Arteria Consulting
Partner Arteria Consulting
