Triple Aim: de meeste zorgprofessionals hebben de klok horen luiden, maar weten niet waar de klepel hangt. Triple Aim is de verschuiving van de waardepropositie. Het is het antwoord van de zorg op de uitdagingen van de multimorbiditeit. Nu overleef je een hartaanval, krijg je hartfalen, dementie en ook nog een kapotte knie. Ouder worden komt met gebreken. Demografische ontwikkelingen met een oververtegenwoordiging van ouderen. We kunnen de zorgvraag niet meer aan.
De verpleeghuizen zijn gesloten omdat ze onbetaalbaar werden. Nu zitten oudere mensen met gezondheidsproblemen thuis, de spoedeisende hulp zit vol. We zijn met de huidige inrichting van de gezondheidszorg bezig met het winnen van de oorlog van de vorige eeuw, op basis van de problematiek die er toen was. We zitten met het oude adagium: de wijkverpleging is er niet op aangepast en de huisarts loopt het water over de schoenen. Omdat de herinrichting van de zorg niet gelijk loopt met de afbraak van de zorginrichting van de vorige eeuw.
Wat deden we tot heden? Of de gezondheidstoestand verbeteren, of de kwaliteit verbeteren, of de kosten verlagen. Heel lang was de overtuiging: als we de kwaliteit verbeteren, kost dat meer geld. Als we de gezondheidstoestand verbeteren, kost dat meer geld. Dat gaat niet meer op, het is gewoon niet meer waar! En dat is wat Triple Aim zegt.
Herinrichting
De huidige problematiek vraagt om herinrichting van de zorg. Er zijn specialisten (ouderengeneeskunde) en huisartsen-plus in de wijk nodig. En wijkverpleging in verbinding met de huisarts en het maatschappelijk werk (tegenwoordig het sociaal wijkteam). We moeten de mens weer in zijn totaliteit zien. Daar gaat het over.
Het startpunt is de gezondheidsbeleving van de mens. Zo bereik je gelijktijdig de drieledige doelstelling van Triple Aim. Een verbeterde ervaren kwaliteit, de mens – bijvoorbeeld de oudere in de thuissituatie – wordt immers blijer. De gezondheidstoestand verbetert, want we kunnen het beter controleren. Het leidt tot lagere kosten, want we sturen ze niet meer met elke calamiteit naar de spoedeisende hulp.
Werkdruk
Ik stond in het kader van Triple Aim voor een groep huisartsen. Ze keken allemaal bedrukt toen de problematiek van te hoge werkdruk op tafel kwam. Eén van de huisartsen kreeg tranen in de ogen. Hij vond dat hij de complexe ouderen in zijn populatie niet meer de kwaliteit kon leveren die hij voorheen wel kon leveren. “Ik heb gewoon de hulptroepen en de hulpmiddelen niet meer. Wat wij leveren als gezondheidszorg volstaat niet meer. De complexiteit van de thuissituatie is zo groot en we hebben met de huidige inrichting daar onvoldoende antwoord op. Ik voel me zo machteloos.”
De tien aanwezige huisartsen herkenden de situatie allemaal. Het water loopt ze over de schoenen en ze voelen zich emotioneel subjectief enorm belast. Want zij zien die mensen elke dag. Dit geldt voor de huisarts, maar ook voor de wijkverpleging en de fysiotherapeut die met die oude mevrouw gaat lopen.
Hulptroepen
Hoeveel ouderen met complexe problematiek heb jij in je praktijk, vroeg ik de huisartsen. Dat bleken dat er in totaal ruim 400 te zijn. Genoeg om een specialist ouderengeneeskundige voor aan te nemen, niet waar? We kunnen dus zelf hulptroepen gaan inzetten, als we massa gaan maken met elkaar. Dat kost inderdaad geld, maar het levert ook wat op. Want de oudere hoeft bijvoorbeeld niet meer naar de spoedeisende hulp van het ziekenhuis. Wordt de oudere blijer? Ja, want die hoeft niet meer met de ambulance naar het ziekenhuis en krijgt aandacht op een andere wijze. En mantelzorgers hebben het gevoel dat de juiste specialistische kennis op die plek daadwerkelijk ook ingezet wordt.
Tijdens zo’n sessie benadruk ik het belang van Triple Aim. Want als we alléén maar zeggen dat we extra personeel naar binnen willen trekken, krijgen we de betaler niet meer mee. Dat is een feit. Uiteindelijk moet je laten zien dat het voor de mens een betere zorgbeleving én een lager kostenplaatje oplevert.
Slim inrichten
Daarover ging het ook tijdens het jaarlijkse Triple Aim Congres op 20 juni. Het is de waardepropositie die verandert. Het gaat niet meer over nóg meer zorg aanbieden, maar over het slimmer inrichten van de zorg. Specialistische kennis op een andere plek inbrengen, in een ander netwerk. Dat vraagt ook om een andere wijze van betalen, een andere ict-inrichting en een andere houding.
De zorgvraag blijft toenemen, de wachtkamer wordt alleen maar voller: het is dweilen met de kraan open. Hoe krijg je die kraan dicht en wie gaat dat doen? Niemand, want iedereen heeft het te druk. Zorgprofessionals, waaronder huisartsen, moeten hun bestuur en ondersteuners in een andere stand krijgen. Zorgprofessionals moeten het signaal afgeven en anderen in de gelegenheid stellen de herinrichting uit te voeren. Het zal vooral bottom-up moeten ontstaan.