Als ik alle partijprogramma’s lees, valt het me op dat veel politieke partijen in aanloop naar de Tweede Kamerverkiezingen ervoor kiezen om te investeren in de ouderenzorg. Wel ligt bij bijna alle partijen helaas de nadruk op de verpleeghuiszorg.
De VVD is daarin het meest uitgesproken en wil daar zelfs 2 miljard euro voor uittrekken. Dat klinkt prachtig, maar slechts 1 op de 7 ouderen woont tegenwoordig in een verpleeghuis, en dan ook nog vaak minder dan één jaar. De meeste mensen worden thuis oud. We moeten – vind ik – juist investeren in de wijkverpleging: in voldoende, goed opgeleid personeel en in nieuwe technologie. Ik mis in alle programma’s mis de noodzakelijke investeringen om dát mogelijk te maken.
Ouderen in ziekenhuizen
Demografische berekeningen laten zien dat er over tien jaar 1,4 miljoen 80-plussers zullen zijn, vergeleken met de 700.000 van nu. En 6 op de 7 daarvan woont gewoon thuis. Hoe kan de politiek vinden dat er bezuinigd kan worden op de zorgverzekeringswet? Want uit de zorgverzekeringswet wordt naast ziekenhuiszorg ook de wijkverpleging en eerstelijnszorg uit betaald.
Dat laatste is tijdelijke opvang voor als het even niet meer thuis kan. Die is er juist op gericht dat iemand, bijvoorbeeld na een ziekenhuisopname, kan revalideren en weer terug kan naar huis. Die budgetten zijn in 2017 20 procent lager dan in 2016! Dat begrijp ik gewoon niet. In de tussentijd liggen de ziekenhuizen vol met deze ouderen, die daar ook echt niet beter worden.
Bedenk eens wat het betekent dat er 1,4 miljoen 80-plussers binnen 10 jaar zijn! Je kunt op je vingers natellen dat die nooit allemaal professionele hulp gaan krijgen. Dat is nu al een moeilijk verhaal door alle bezuinigingen en ontslagen van de laatste paar jaar. Als we nu niet investeren in innovaties, vooral bij mensen thuis, lossen we dat nooit op!
Mantelzorgers
Uit onderzoek is gebleken dat mantelzorgers in de thuissituatie zo’n 17 uur per week voor hun ouders of partners zorgen. Zodra die in een verpleeghuis worden opgenomen, zakt dat naar 6 uur. Collega bestuurder Jeroen van den Oever van Fundis/Vierstroom heeft onlangs in een interview met Skipr gepleit voor een ontwikkeling waarin verpleeghuizen veel meer van de cliënten en hun familie worden. Je moet als familie iets willen doen in het verpleeghuis, dat kan gewoon niet anders. Een beetje schuiven met geld en ad hoc besluiten lossen niets op.
Ik lig er als bestuurder wakker van wat we de komende tijd moeten doen om goede ouderenzorg te kunnen blijven leveren aan twee keer zoveel ouderen, terwijl de arbeidsmarkt nu al zo krap is dat we vacatures al bijna niet ingevuld krijgen. En ik denk dat meer mensen daar wakker van liggen. Hoe gaan we de noodzakelijke randvoorwaarden regelen binnen nu en 10 jaar? Hoe kunnen al die ouderen verantwoord thuis blijven wonen, of in de laatste fase in een verpleeghuis worden verzorgd? We kunnen dat als zorgorganisaties niet alleen oplossen en moeten dus met allerlei partijen, waaronder opleidingen, vakbonden en de overheid samen optrekken voor goede oplossingen.
Met onze kabinetsboodschap geven we duidelijk aan wat er moet gebeuren. We zeggen: de arbeidsmarkt in zijn totaliteit is hét belangrijkste vraagstuk. Net als de betaalbaarheid. En we moeten echt naar minder regels, zodat er meer tijd is om liefdevolle zorg en aandacht te geven aan de ouderen die dat thuis en in het verpleeghuis nodig hebben.
Bestuurder van Zorggroep Elde en vicevoorzitter van het bestuur van ActiZ
