De transities hebben een extra administratieve last opgelegd bij VVT-organisaties. De overhead zou mede hierdoor niet verder gereduceerd kunnen worden. Of toch wel?
Mijn aandacht werd getrokken door het artikel ‘VVT-instellingen bevinden zich in zorgwekkende situatie’ geplaatst op Skipr op 3 februari 2017. Een artikel dat aangeeft dat vier tot vijf van de tien VVT-instellingen er financieel niet goed voor staan. Ook wordt aangegeven dat een duurzaam gezonde financiële positie betere marges vereist voor zwaardere zorg door een verdere portfolio- en tariefoptimalisatie en kostenbesparing.
Hugo Borst pleit in zijn manifest ‘Scherp op ouderenzorg’ voor vereenvoudiging en vermindering van financieringsstromen en registraties en voor een norm van maximaal 10 procent aan overheadkosten. Inmiddels zijn er onderzoeken die aantonen dat dit laatste nu niet haalbaar is.
Woud aan financieringsstromen
Natuurlijk willen we allemaal dat er zoveel mogelijk beschikbaar gesteld geld besteed wordt aan handjes aan het bed, maar kunnen we dan ook de overhead reduceren?
Door de diverse transities en de bijhorende versnippering van de financieringsvormen, zijn de administratieve lasten binnen de ouderenzorg omhooggeschoten. Inmiddels hebben VVT-instellingen te maken met een woud aan financieringsstromen. Iedere gemeente, zorgkantoor of zorgverzekeraar kent zijn eigen financieringsstroom en verantwoording inclusief de daarbij behorende financieringsplafonds. Er zijn volledige afdelingen in het leven geroepen om afspraken te maken, al deze afspraken met de verschillende partijen na te komen, om verantwoording af te leggen en om juist te kunnen factureren.
Hierdoor moet voorts ook de interne controle worden verstevigd en wordt maatregel op maatregel opgelegd. Overheid en verzekeraars zijn gericht op alles wat fout kan gaan en niet op hetgeen goed gaat.
Kortom de transities hebben een extra administratieve last opgelegd bij VVT-organisaties, dit is een reden waarom de overhead niet gereduceerd kan worden. Of toch wel?
Verdienmodel
De transities zullen vooralsnog niet worden teruggedraaid, de regelgeving zal niet worden aangepast. Dat betekent dat VVT-organisaties nog meer moeten gaan bewegen en inderdaad moeten nadenken over hun verdienmodel.
In het afgelopen decennium zijn VVT-organisaties sterk in omvang gegroeid. Dit alles volgens het boekje van de bedrijfseconomie om met schaalvergroting bedrijfsrisico’s te beperken. Door de segmentatie van inkomensstromen is het niet meer mogelijk om de bedrijfsvoering binnen dergelijke grote instellingen aan te passen aan de inkomensstromen en worden er extra kosten gemaakt voor administratie en beheersing.
Organisatievorm
Wat nu als we overgaan op kleinere zorgeenheden die betaald worden uit één of een enkele financieringsstroom? Deze eenheden moeten zichzelf financieel kunnen bedruipen en zo niet dan is er vanuit financieel oogpunt geen bestaansrecht.
Als aantoonbaar is dat de middelen te gering zijn en het niet mogelijk is om de zorg goed te kunnen leveren dan zijn de gemeenten, zorgverzekeraar of zorgkantoor aan zet om keuzes te maken. Door de zorg terug te brengen naar behapbare eenheden is het gemakkelijker om de zorg, de financieringsstroom en de bedrijfsvoering op elkaar af te stemmen en te beheersen. Naar mijn mening is het inderdaad noodzakelijk om opnieuw een portfolio analyse te maken en opnieuw organisaties in te richten.
Centraal versus lokaal
Er moet opnieuw gekeken worden naar het herindelen van de zorg over soort, geografische ligging en omvang. Ga lokaal regelen wat nodig is om de zorg te leveren en centraliseer wat kan. Het mag duidelijk zijn dat een financiële-, een salaris-, een personeelsadministratie centraal georganiseerd kunnen worden. Hierbij komt direct de gedachte op van een shared service centre. Zorgorganisaties moeten dan kiezen voor vergaande standaardisatie en daar ook vrede mee hebben.
Het organiseren en leveren van zorg, het doen van zorginkoop en het nakomen van hieruit voortkomende verplichtingen kunnen juist lokaal worden georganiseerd. Uiteraard moeten daarbij de zorgmedewerkers gewoon zorg leveren en de administratieve mensen gewoon administratie doen. Iedereen is een schakel in het zorgproces en heeft meerwaarde hiervoor.
Overhead
Is het nu mogelijk om de overhead te maximeren op 10 procent? Er zijn voorbeelden dat het wel kan. Administratieve lastenverlichting en het vereenvoudigen van de bedrijfsvoering, lokaal regelen wat nodig is en centraal regelen wat kan zijn daarbij noodzakelijk. De overheid, gemeenten en zorgverzekeraars moeten zorgen voor lagere administratieve lasten en daarmee vergaande standaardisatie. Het aanpassen van de organisatievorm aan de financieringsvorm, het kleiner en behapbaar maken van de zorgeenheden maakt dat er actief een bijdrage wordt geleverd aan het reduceren van de overhead.
Concern controller bij Stichting WIJeindhoven en secretaris binnen het sectorbestuur VVT van de Vereniging HEAD
