We moeten binnen de zorg weer oog hebben voor de menselijke maat. Zelfs de landelijke politiek is hiervan overtuigd. Maar wat wordt hiermee nu gezegd en bedoeld? In de jaren negentig ontstond het begrip ‘zorg op maat’. Veel zorgorganisaties zeiden dit toen aan bewoners en hun klanten toe zonder dat ze ooit maar één keer de persoonlijke maat opgenomen hadden.
Vorige week kwam ik binnen in een woonvorm voor mensen met dementie, ik was daar voor een training over samenwerking tussen medewerkers en familie. Terwijl ik wachtte om te worden opgehaald kwam er een man naar me toe. Hij vroeg me of ik ervoor kon zorgen dat hij dit pand kon verlaten. ‘U wilt weg’ was mijn vraag. ‘Ja’ zei hij ‘ik heb hier niets te zoeken’. ‘Waar wilt u dan naar toe’ vroeg ik. ‘Naar mijn eigen huis’ was het antwoord.
Vergeten
Een medewerker die langs kwam legde aan hem uit dat hij hier woonde. Volgens de man was dit pertinent onjuist. Hij kwam nog even bij mij zitten en vertelde dat hij onderzoeker was geweest. Wat hij had onderzocht was hij vergeten. Hij zag er moe en verdrietig uit toen hij me weer probeerde over te halen de deur voor hem open te doen.
Vele malen ben ik in afgelopen jaren al met dergelijke verzoeken geconfronteerd en altijd is een weigering het antwoord. Iedere keer weer probeer ik me voor te stellen hoe het voelt, volkomen tegen je wil in ergens te worden vastgehouden terwijl iedereen in je omgeving je ook nog wil overtuigen dat je het mis hebt, dat het wel klopt en dat dit het beste voor je is. Dag in dag uit, meerdere keren op een dag.
Beleving
Toen ik weg ging zag ik dat hij voor het raam stond, hij wenkte me en wees naar rechts, daar zat de deur. Ik draaide me om en liep naar m’n auto. De menselijke maat, wat had ik graag iets tegen hem willen zeggen of voor hem willen doen waardoor hij gezegd had ‘nu is het goed’, maar ik kon het niet bedenken. Wat hij wilde kon ik hem niet geven. Alleen de deur open maken had hem ook niet geholpen, zijn huis dat hij zocht was al weer bewoond door andere mensen. Hij wist dat niet meer. Had het geholpen als ik bij hem was gebleven? Ik weet het niet en soms weet ik ook niet wat met de menselijk maat wordt bedoeld. Wel weet ik dat we volop oog en oor moeten hebben voor de beleving die mensen er zelf bij hebben.
Ik pleit er daarom voor om het woord dementerenden te schrappen en te vervangen door mensen met dementie. Want professionals zouden niet moeten ingaan op de ziekte of aandoening zonder dat ze eerst de mens in zijn totaliteit hebben leren kennen. Pas daarna ben je in staat de persoonlijke gevolgen van de dementie echt te begrijpen. Is het werkelijk kennen van de persoon met dementie dan de menselijke maat? Wie weet.
Anneke Nijhoff
Conceptontwikkelaar wonen en zorg, FAME
Normal
0
21
false
false
false
NL
X-NONE
X-NONE
/* Style Definitions */
table.MsoNormalTable
{mso-style-name:Standaardtabel;
mso-tstyle-rowband-size:0;
mso-tstyle-colband-size:0;
mso-style-noshow:yes;
mso-style-priority:99;
mso-style-parent:””;
mso-padding-alt:0cm 5.4pt 0cm 5.4pt;
mso-para-margin-top:0cm;
mso-para-margin-right:0cm;
mso-para-margin-bottom:10.0pt;
mso-para-margin-left:0cm;
line-height:115%;
mso-pagination:widow-orphan;
font-size:10.0pt;
mso-bidi-font-size:11.0pt;
font-family:”Arial”,”sans-serif”;
mso-bidi-font-family:”Times New Roman”;
mso-bidi-theme-font:minor-bidi;
mso-fareast-language:EN-US;}