Het viel mij laatst weer op toen ik in een ziekenhuis was. Het winkeltje in het ziekenhuis stond vol met zoetigheden zoals chocolade, snoepjes en vette happen. Ook was het aanbod van suikerhoudende dranken groot. Een aparte keuze als je bedenkt dat juist hier de gezonde keuze centraal moet staan.
Een uitzondering? Helaas niet. In de gezondheidszorg hebben we als doel om mensen gezond te maken en te houden. Laten we dan ook zorgen dat we een gezonde omgeving realiseren, juist daar!
Practice what you preach
Interessant zijn natuurlijk de reacties die een dergelijke stellingname oproept. “Mag dat dan ook al niet meer? Het is het enige pleziertje wat er is!” Ik hoor direct een analogie met het rookverhaal. Het was dezelfde reactie vanuit diverse mensen toen ziekenhuizen besloten rookvrije zones te plaatsen rond ingangen van ziekenhuizen. “Het is vaak het laatste wat je hebt…” Maar dat is ook de enige analogie die er is. Want niemand stelt dat je geen suiker mag eten, alleen kunnen we wel zorgen voor een gezonder aanbod met minder suiker. De gezondheidszorg komt dagelijks in aanraking met risicogroepen, en juist in de zorg is de expertise over preventie en gezonde voeding in huis. Mijn oproep is dan ook: zet die kennis in op juist die plekken in Nederland waar de gezondheid centraal staat. Practice what you preach!
Een meer dan urgent probleem
In andere landen zien we inmiddels meer aandacht voor de gezonde keuze op plekken in de gezondheidzorg. Het ministerie van Nieuw Zeeland heeft ziekenhuizen dringend aanbevolen om geen suikerhoudende drankjes meer aan te bieden aan patiënten en bezoekers van het ziekenhuis. De Britse openbare ziekenhuizen gaan meer rekenen voor drankjes en eten met veel suiker, zodat medewerkers, patiënten en bezoekers ontmoedigd worden om die te kopen. Met het plan wil de Britse NHS de strijd aanbinden met de “nationale suikerverslaving”. De organisatie verwacht dat dit jaarlijks voor een besparing zorgt van omgerekend 26 tot 53 miljoen euro en dat 1,3 miljoen medewerkers zullen profiteren van een betere gezondheid.
Begin dit jaar reageerde de Nederlandse Vereniging van Ziekenhuizen op dit plan. Gesteld werd dat een dergelijke maatregel op korte termijn onwaarschijnlijk lijkt. Reden: het obesitasprobleem is minder groot in Nederland en de eetcultuur is anders. Als we zo redeneren dan creëren we vanzelf het probleem! Want de huidige cijfers zijn ook al niet mis: het aantal volwassen Nederlanders met overgewicht is van 33 procent in 1981 gestegen 50 procent in 2015. Het percentage mensen met obesitas verdrievoudigde van 5 tot 16 procent. Dit blijkt uit gegevens van het CBS. De helft van Nederland heeft overgewicht en dat lijkt me meer dan urgent!
Van nazorg naar voorzorg
Natuurlijk moeten ziekenhuizen eigen afwegingen maken. Maar het is toch teleurstellend dat zelfs de discussie op dit terrein in ziekenhuizen nog niet breed loopt. Het is een gemiste kans om gezondheid te bevorderen juist op die plek waar diabetes en de complicaties daarvan worden behandeld.
Ruim 1,2 miljoen Nederlanders hebben diabetes, waarvan 200.000 mensen niet weten dat zij het hebben. Negen op de tien mensen met diabetes hebben type 2. De inname van suiker, onder andere via suikerhoudende dranken als frisdrank, houdt verband met het ontstaan van diabetes type 2.
Jaarlijks consumeert de Nederlander 44 kilo suiker, wat neerkomt op 30 suikerklontjes per dag. In lijn met het advies van de Wereldgezondheidsorganisatie (WHO) willen wij daarom de suikerinname in Nederland met een derde verlagen, van 81 gram vrije suikers naar gemiddeld 55 gram per dag. Laten we beginnen met de gezonde keuze centraal te zetten op de plek waar gezondheid centraal staat. Van nazorg naar voorzorg!
De risico’s van suiker
Het Diabetes Fonds vindt dat iedereen een gezond leven verdient, zonder diabetes en de complicaties ervan. Een gezonde voedingskeuzes is hierbij essentieel. Het Diabetes Fonds is daarom deze week gestart met een bewustwordingscampagne gericht op het vergroten van de bewustwording over de risico’s van suikers.
Met onze campagne willen we de lopende discussie over gezonde voeding en een gezonde omgeving stimuleren en richting geven om Nederland gezamenlijk gezonder te maken en te houden! En we hopen dat zorginstellingen in Nederland daarin ook stappen gaan zetten. Want het is tijd voor een gezamenlijke inspanning om de groei van diabetes type 2 te stoppen.
Algemeen directeur Diabetes Fonds
