Als ouderenpsycholoog werd ik gebeld door de Telegraaf. Men wilde graag mijn mening weten over het zogenaamde ‘plascontract’. Als ouderenpsycholoog heb ik over veel zaken een mening, met name over het reilen en zeilen in het verpleeghuis.
Een plascontract? Interessant woord, wie heeft deze term in het leven geroepen? Is het de familie, die zich kritisch heeft geuit over de omgang met zijn of haar naaste? Of het management van Careyn? Het woord heeft Nederland in ieder geval op zijn kop gezet.
Maar heel eerlijk, in het verpleegtehuis komt het voor dat een bewoner 36 keer per dag naar het toilet wil. Het moge duidelijk zijn dat dit niet haalbaar is. Een verzorgende kan iemand niet 36 keer naar het toilet brengen en dus wordt er een overleg gepland om te onderzoeken welke betekenis achter dit gedrag schuilgaat: is iemand depressief, wat de onrust deels verklaard? Is het een schreeuw om aandacht, die zijn uitweg vindt in de toiletgang (want pas dan word ik gehoord), is er sprake van een traumatische gebeurtenis in het verleden wat het gedrag kan verklaren.
Inhumaan
Zorg leveren is maatwerk en een plascontract waarin men 3 keer per dag naar het toilet mag, is geen maatwerk. 3 keer per dag is inhumaan, ethisch niet pluis.
Maar ligt het eigenlijke probleem niet veel dieper? Is de maatschappij wel klaar voor het verpleeghuis? Ik denk van niet. Vreemd gedrag, moeilijk gedrag, schaamtevol gedrag, het komt allemaal voor. Mensen die de hele dag roepen, schreeuwen, naar het toilet moeten, voorwerpen verzamelen, huilen, claimen, agressief zijn. Het hoort er allemaal bij. We zullen dit moeten accepteren. Wij allemaal.
Wegpoetsen
Pas wanneer de maatschappij hiervan doordrongen is, ons beeld overeenkomst met de werkelijke situatie, kunnen we werken aan de broodnodige acceptatie van dit gedrag. Zullen we alsjeblieft stoppen met het wegpoetsen en onder het tapijt schuiven van bizar gedrag? Zodat de verzorgenden op verjaardagfeestjes ook weer durven te vertellen dat ze in de zorg zitten, zonder zich voor hun prachtige beroep te schamen.
Ja, ik ben ervan overtuigd dat enkel dan de verzorgenden werkelijk kunnen doen waar ze goed in zijn, zorgen. Het zijn zij die over de geweldige vaardigheid beschikken om te signaleren wanneer een bewoner naar het toilet moet en hier tijdig op inspringen. Hier hebben zij geen plascontract voor nodig. En indien iemand 36 keer per dag naar het toilet moet, zijn zij het die samen met familie onderzoeken hoe vaak het wel haalbaar is iemand naar het toilet te brengen (bv. ieder half uur een toiletronde). Samen, want 3 keer per dag is inhumaan.
Een blaas laat zich niet temmen en afwijkend gedrag laat zich niet normaliseren door een wurgcontracten. Amen.
Ouderenpsycholoog
