In mijn werk heb ik me steeds verder verdiept in aspecten rondom de zorg voor zieke kinderen in het ziekenhuis. Ik heb in de afgelopen jaren veel mooie mensen ontmoet. Mensen (ouders) die met hart en ziel het zieke kind vertegenwoordigen, mensen die prachtige zorg verrichten en bijdragen aan de verbetering van de zorg, mensen die gepassioneerd onderzoek doen en mensen die inspirerend besturen. Tegelijkertijd voel ik onvrede bij mensen die zorg krijgen en zorg geven.
Ouders van zieke kinderen
Ouders zijn niet blij met de zorg. Een paar weken geleden werd ik uitgenodigd bij een bijeenkomst van Kind en Ziekenhuis. Zij hadden via de patiëntenverenigingen een brede inventarisatie gedaan naar de wensen van ouders in de zorg. Hun wensen waren eenduidig: betere communicatie met zorgverleners en meer empathie van de zorgverleners en betere communicatie tussen zorgverleners.
Een moeder laat mij vol trots een prachtig filmpje zien van haar gehandicapte dochter die met haar ogen en een computer communiceert. Met tranen in haar ogen vertelt ze dat dokters geen rust nemen om bij haar dochter te gaan zitten als zij opgenomen is. Kennis, voorlichting en transparantie in de zorg waren geen aandachtspunten die deze avond naar boven kwamen.
Zorgverleners
Zorgverleners willen graag optimale zorg geven. Maar mijn collega’s en de verpleegkundigen staan onder druk. Zij voelen de druk van de vele taken die van hun verwacht worden naast de dagelijkse zorg. De toenemende administratieve last en de hoeveelheid kennis die ze moeten implementeren vragen veel tijd en aandacht. Zij zijn vaak overbelast door te weinig menskracht en zij voelen de druk van de vele veranderingen in de zorg, waaronder reorganisaties, fusies en nieuwe samenwerkingen.
Patiëntgebonden onderzoekers
De wens van onderzoekers is om bij te dragen aan een betere zorg. Wetenschappers zitten echter in zwaar weer. Concurrentie neemt toe en de hoeveelheid geld dat beschikbaar is voor patiëntgebonden onderzoek neemt af. Onderzoek moet aan steeds meer eisen voldoen. Daarnaast staan prikkels van academische beoordeling haaks op de behoefte aan samenwerking. De hoeveelheid subsidiegeld, auteurschappen en artikelen spelen bij veel beoordelingen een hoofdrol.
Bestuurders
Ook bestuurders willen bijdragen aan een goede kwaliteit van zorg. Maar het werk van bestuurders wordt complexer. De maatschappelijke verantwoordelijkheid voor bestuurders wordt steeds groter. De zorgkosten stijgen en zorginstellingen staan ter discussie in het publieke debat. Sturing op basis van financiële prikkels in een sterk veranderend zorgstelsel vraagt om daadkrachtige maar moeilijke besluiten. De concurrentie in ons systeem, gericht op marktwerking, staat samenwerking in de weg.
De bijeenkomst van Kind en Ziekenhuis heeft mij veel geleerd. Patiënten hebben behoefte aan meer empathie en goede communicatie. Het belang daarvan kan niet genoeg worden benadrukt. Maar mijn reflectie op de bijeenkomst en de samenvatting van de onvrede hierboven hebben mij ook iets anders geleerd. Ook mensen die werken in de zorg hebben behoefte aan empathie en goede communicatie.
Mensen raken geïnspireerd wanneer zij in mooie teams functioneren, gerespecteerd worden in hun eigen autonomie en aangesproken worden op hun intrinsieke motivatie voor goede zorg. Ze willen graag bijdragen aan het grotere geheel. Ik denk dan ook dat er nog veel “niet aangeboord potentieel” aanwezig is in de zorgmarkt. Empathie, aandacht voor persoonlijke drijfveren en goede communicatie zijn dus belangrijke toekomstige pijlers voor iedereen die betrokken is bij de zorg.
Kinderarts en wetenschapper aan het Emma Kinderziekenhuis/AMC
