Vorige week is de BDO-Benchmark Ziekenhuizen 2016 uitgebracht. Voor ons is dit de afsluiting van een periode van maanden verzamelen, analyseren, schrijven en praten. Na vele drukproeven is het dan ook een verlossend moment als het rapport uiteindelijk het levenslicht ziet.
De aandacht voor dit rapport is al enige jaren overweldigend. Met name de ranking van de financiële performance van de ziekenhuizen, de zogenaamde BDO Financiële Stresstest Ziekenhuizen, doet nogal wat stof opwaaien. De reacties variëren van ‘zorgvuldig opgesteld rapport’ via ‘zeer bruikbare vergelijkingstool’ tot ‘oliebollenlijstje, enkel bedoeld voor de eigen profilering’.
U moet weten dat wij, voordat we ons rapport uitbrengen, al met diverse stakeholders in de sector hebben gesproken over de uitkomsten en of de kengetallen en de door ons gehanteerde normering nog actueel zijn. Daarnaast wordt enige maanden van tevoren de ziekenhuizen gevraagd de door ons gehanteerde cijfers te verifiëren en wordt het rapportcijfer voor publicatie met hen afgestemd. Ziekenhuizen weten dan hoe wij aankijken tegen hun financiële performance en kunnen zich voorbereiden op eventuele vragen vanuit de media en andere geïnteresseerden.
Bestuurder
In de basis is de BDO-Benchmark Ziekenhuizen simpelweg een analyse van wat wij in de jaarrekeningen hebben aangetroffen. Ook de ranking gaat uit van die getallen, waarmee wij met de meest gebruikte kengetallen op het gebied van rendement, rentabiliteit, solvabiliteit en liquiditeit tot een rapportcijfer per ziekenhuis komen. Een bestuurder van een ziekenhuis zei mij eens: “Je moet in dit soort lijstjes altijd zorgen dat je niet bij de bovenste vijf of de onderste vijf staat. Dat leidt tot de minste vragen”.
Maar wat zegt zo’n score nu eigenlijk? Wij zijn van mening dat je de score met name over een aantal jaren zou moeten bekijken. Natuurlijk zal een ziekenhuis dat net nieuwbouw heeft gepleegd een andere financiële positie hebben dan een ziekenhuis dat nog werkt met een pand van 20 jaar oud. En waarom moet een ziekenhuis rendement maken als het eigen vermogen toereikend is en het om publiek geld gaat? Kortom, voldoende zaken om dergelijke lijstjes onderuit te halen.
Hoe je het ook wendt of keert, een ziekenhuis dat een aantal jaren onderaan de ranking staat, is financieel niet gezond. Wij constateren dat, wanneer wij de jaarrekeningen van die ziekenhuizen analyseren, deze organisaties in serieuze financiële problemen lijken te verkeren. Je kop in het zand steken, lijkt ons geen goed idee. Ook als we naar de beter presterende ziekenhuizen kijken, zien wij in de jaarrekeningen dat deze er financieel gewoonweg beter voor staan en zaken als financiering wellicht voor deze instellingen gemakkelijker te realiseren zijn.
Lessen
Waar het ons om gaat, is in kaart te brengen hoe de ziekenhuissector zich financieel ontwikkelt en welke lessen wij hieruit kunnen trekken, die ook in het voordeel van de sector zelf kunnen zijn. In dit verband zijn er voorbeelden van diverse ziekenhuizen die voorgaande jaren te kampen hadden met serieuze financiële problemen en die inmiddels in stabiele vaarwateren verkeren. Bij die ziekenhuizen is inmiddels een schat aan ervaring op het gebied van financieel beheer aanwezig.
Ook hebben wij een stille hoop dat de politiek zich dit soort onderzoeken aantrekt en maatregelen neemt waardoor de sector nog beter kan presteren en tot de broodnodige innovaties kan komen. In ons rapport van dit jaar staan concrete suggesties waarmee zowel ziekenhuizen als de overheid het verschil kunnen maken…
Partner publieke sector van BDO Advisory
