De overheid subsidieert en monopoliseert via patenten het werk van de farmaceutische industrie, die kankermedicijnen op de markt brengt van gemiddeld slechte kwaliteit (de meeste kankermedicijnen werken namelijk niet) en waarvan het resultaat de prijs niet rechtvaardigt. De industrie heeft 1 belang en dat is winst voor de aandeelhouders.
Het gaat om geld. Dit weten we allemaal al lang en we draaien ons hoofd regelmatig weg van deze harde werkelijkheid. We moeten immers leven met de gedachte dat we grote hoeveelheden geld verdienen aan patiënten. Patiënten heten in de gezondheidszorg steeds vaker ‘klanten’. Dat woord wordt bewust gekozen, want het is gebruikelijk dat je aan een klant geld verdient. Dat verzacht de pijn in ons hoofd over het onrecht dat we afhankelijke mensen aandoen. We moeten immers iedere dag met ons zelf leven.
Maatschappelijk aanvaardbare prijs
In april van dit jaar hebben Inspire2Live en Cinderella Therapeutics een internationaal congres georganiseerd rond het thema ‘Affordable drugs’. Een van de voorstellen om de prijs van kankermedicijnen te beheersen hebben we kortgeleden op het ministerie van VWS besproken: Voeg aan de EMA (European Medicines Agency) een extra afdeling toe die de prijs voor heel Europa vast stelt.
Ingewikkelder kunnen we het niet maken. De industrie kan Nederland negeren, maar laat Europa heus niet links liggen. De EMA registreert medicijnen die werken en veilig zijn. Daarna mag je ze in Europa verkopen. Nationaal hebben we wat extra bureaucratie georganiseerd om de toegang te vertragen, maar kort gezegd komt het hierop neer. Het enige dat de EMA aan haar werk moet toevoegen is een afdeling die een maatschappelijk aanvaardbare prijs vast stelt. En dat kan zij. Echter; dat wil zij niet, aldus de vertegenwoordigers van het ministerie van VWS.
Ok, minister Schippers zou het, samen met haar collega’s uit België, Luxemburg, Denemarken en Oostenrijk wel willen, maar die kunnen geen deuk in een pakje boter trappen. In die landen zit nauwelijks omzet. Iedereen weet dat de grote omzet gemaakt wordt in Duitsland, Frankrijk, Italië, Spanje en Engeland. En laten die landen nu juist grote belangen hebben in de farmaceutische industrie. Die overheden hangen in de teugels van de industrie.
Het Medisch Industrieel Complex doet zijn werk hier in optima forma. Dat maakt de conclusie relatief eenvoudig: op het niveau van de overheden – en daar maken Nederland en minister Schippers deel van uit – is er onwil om de prijs van kankermedicijnen naar beneden bij te stellen. De overheden willen het gewoon niet, want zijn vervlochten met de industrie. De belangen zijn te groot.
De dupe
Wij patiënten zijn er de dupe van. De discussies over een te dure zorg rond kanker vanwege de kosten van medicijnen zijn niet van de lucht. “De zorg wordt onbetaalbaar!”. Persoonlijk vind ik dat onzin, want gemiddeld geven we in Nederland nog steeds minder uit aan gezondheidszorg dan aan onze auto’s.
Als de wil bij de overheid ontbreekt om de prijs van medicijnen naar beneden bij te stellen en zij deze mogelijkheid wel heeft, moet diezelfde overheid niet vreemd opkijken wanneer wij patient advocates zeggen: “Beste minister Schippers, of dat medicijn nu 1, 10, 100, 1.000, 10.000 of 100.000 euro kost, het zal ons een zorg zijn. We willen het gewoon hebben en wel nu en voor alle patiënten. Niet een klein deel van de patiënten. Als u wilt bezuinigen doet u dat maar op andere delen van de zorg. Maar ook daar zijn de belangen groter dan die van de patiënt. Ook daar zullen de kosten vanwege het Medisch Industrieel Complex niet naar beneden gaan.”
Peter Kapitein
Patient advocate bij Inspire2Live en auteur van het binnenkort te verschijnen boek: Hoe heeft het zover kunnen komen? – Een frisse blik op de gezondheidszorg