De nieuwe werkelijkheid vraagt om flexibele, wendbare organisaties. De beste manier om daar te komen is via talentontwikkeling. Maar sturen op talenten van mensen vraagt ook om een dynamische benadering van functies.
Ik weet niet hoe dat voor u is, maar ik heb een talent altijd beschouwd als iets wat maar weinigen gegeven is. Een onwaarschijnlijk mooie stem, of huiveringwekkend hard kunnen rennen. Maar met de opkomst van ‘talentmanagement’ en de aandacht voor ‘talentontwikkeling’ begrijp ik dat ik dat ruimer moet zien. Iedereen heeft talent! De actuele definitie: sterke punten, die je graag en makkelijk benut en waar je bovendien een flinke dosis energie van krijgt.
Vanuit mijn betrokkenheid bij het jaarlijkse FWG-trendonderzoek in de zorg, heb ik de afgelopen jaren de aandacht voor ‘mensen’ naast ‘functies’ zien groeien. Toen de wereld nog min of meer voorspelbaar was, hadden organisaties de tijd om werkprocessen in te richten, deze zorgvuldig te beschrijven en mensen te werven die in het plaatje pasten. HR-managers maakten in , door- en uitstroom van personeel inzichtelijk en richtten daar de benodigde acties op. Enkelen vertaalden de organisatievisie naar de benodigde personeelssamenstelling voor de wat langere termijn. In beide gevallen lag de focus op de vervulling van functies en het benodigde aantal fte’s.
Wendbare organisaties
Maar we leven in een snel veranderende wereld en de zorg tolt daar hard in mee. Hoe voorspelbaar is het nog? Een paar voorbeelden: ‘Vijf miljoen banen verdwijnen door vierde industriële revolutie’, aldus NU.nl begin dit jaar. En als ik verder lees: ‘In de gezondheidszorg wordt het grootste banenverlies verwacht.’ ‘Eén op de drie banen wordt door robot overgenomen’, kopte het FD halverwege dit jaar. Over dertig jaar weliswaar, maar toch. En afgelopen week in Intermediair: ‘Binnen 20 jaar verdwijnt 50-75% van de banen’.
Uit de verschillende onderzoeken die wij bij FWG doen, komt naar voren dat zorgorganisaties proberen te anticiperen op de veranderingen door vooral wendbaar te worden. En dat ze die wendbaarheid vooral zien in hun medewerkers. De lange-termijn-plannen over fte’s maken plaats voor persoonlijke ontwikkelplannen. Het traditionele, hiërarchische functioneringsgesprek verandert in een gelijkwaardige dialoog waarin de loopbaan van de medewerker centraal staat. Want hoe onzeker de toekomst ook is, één ding is zeker: er is een grote behoefte aan hoog en breed opgeleide medewerkers, die weten waar hun krachten liggen en werken vanuit betrokkenheid. Medewerkers die lenig van geest zijn, inzetbaar op verschillende afdelingen, locaties, doelgroepen. Medewerkers die kunnen netwerken en samenwerken, met een coachende houding naar collega’s en cliënten. En die daarbij open staan voor feedback en zich prettig voelen in een aanspreekcultuur.
Dat is niet niks! En evenmin voor iedereen weggelegd. Maar het loont – hoe dan ook – om in gesprek te gaan. Over de doelen van de organisatie, de aanwezige talenten van de medewerker en waar er kansen liggen voor groei en ontwikkeling. Met bredere inzetbaarheid als gevolg.
Ruimte voor talent
En hoe verhouden die individuele talenten zich dan tot functies die vervuld moeten worden? In functies zijn kwaliteit, veiligheid en vakkennis geborgd. Functies bevatten een beroepsidentiteit. Functies vormen een sterke basis. Dat kan de indruk geven dat de functie haaks staat op talentontwikkeling. Dat sturen op talent een tegenhanger is van het werken met functies en dat je een keuze zou moeten maken tussen die twee. Maar als het goed is, gaat het om de juiste en dynamische match tussen medewerkers én functies; welk werk moet er gedaan worden en wie is daarvoor – op dit moment – het meest geschikt?
Werk is niet statisch. We zoeken geen mensen meer die een leven lang perfect passen in een eenmaal bedacht takenpakket. Met talentontwikkeling bieden organisaties ruimte aan medewerkers om zich te specialiseren, op onderzoek te gaan en zich te bekwamen in andere rollen. En daarmee de ruimte om functies te veranderen. Zo beschouwd laat je met talentontwikkeling (de functies van) de toekomst binnen: de ondernemende medewerker als vooruitgeschoven post om te experimenteren met nieuwe werkwijzen, zelforganisatie of technologie.
Manager Research & Development bij FWG