Zaterdag 29 april presenteerde van Gijs van Wulfen bij Donner te Rotterdam zijn nieuwe boek ‘Het innovatiedoolhof’. Daar wilde ik als collega-innovator bij zijn.
Samen met Gijs leid ik bij Zilveren Kruis een innovatie-expeditie voor diabetes type 1 via de door hem ontwikkelde VOORT-innovatiemethodiek. Het verschijnen van zijn nieuwe boek is een mooie aanleiding om deze prachtige en succesvolle innovatiemethodiek te delen met de lezers van Skipr.
Innovatielessen
Uitvinden kun je alleen, innoveren lukt alleen maar samen. Dat is de eerste van acht innovatielessen die Van Wulfen in 25 jaar heeft opgedaan in allerlei innovatiewerk, te beginnen bij snoepjesfabrikant Red Band. Daaruit bleek ook een andere les: de stem van de (eind)klant is de beste vriend van de innovator. Snoepjesfabrikanten concurreren niet onderling maar met spelletjesmakers, want kinderen spelen graag met snoep. Dat was een heel nieuw inzicht voor de snoepjesfabrikant. En zo ontstond een piratenspel met de nog altijd bestaande schatkistjes, doosjes met een handvol snoepjes in allerlei kleuren en smaken, waarbij de doosjes tezamen een schatkaart vormen.
Een groots idee is een simpele oplossing voor een relevante klantfrictie of droom. Kies dan wel het juist moment voor innovatie of wacht dat even af. Als je het doet wanneer de organisatie marktaandeel verliest is de urgentie hoog, maar ligt het accent vaak op kostenreductie. Als de innovatie start tijdens de groeifase van het bedrijf zijn er wel middelen maar geen urgentie. Om jouw innovatie naar de markt te brengen heb je iedereen nodig, van hoog tot laag. Dus besef: de organisatie is net een kudde, de langzaamste bepaalt het tempo. Denk daarom outside the box, maar presenteer inside the box, zodat het nieuwe gewoon wordt. En doorloop een duidelijk pad dat voor iedereen helder is, zoals de VOORT-methodiek, en begeleid dat strak. Dat zijn jouw rollen als innovator. Lever daarbij een doorwrochte business case op, want niemand koopt van een clown, aldus de laatste les.
De VOORT-innovatiemethodiek
Gijs van Wulfen leerde bij Red Band dat innovatie niet moet inspelen op toekomstige (vage) klantbehoeften maar op huidige (concrete) klantfricties, problemen en uitdagingen die de klant nu in zijn dagelijks leven ervaart. En zo ontstond VOORT, als nieuwe werkwijze om klantfricties te ontdekken en op grond daarvan nieuwe oplossingen te ontwikkelen. VOORT staat voor vijf methodische stappen: Vertrekken, Ontdekken, Ontwikkelen, Reflecteren en Terugkeren. Deze innovatiemethodiek kent inmiddels meer dan 50 succesvolle implementaties in Europa, Zuid-Amerika, Afrika en Azië, in zowel consumenten- als zakelijke markten, in de non-profitsector en bij de overheid. In Nederland is de methodiek sinds 2011 onder andere toegepast door de GGD West-Brabant (o.a. jeugdzorg, ‘sociale brandweer’), GGD Limburg Noord (alcoholmisbruik), zorginstellingen De Noorderbrug en InteraktContour (niet-aangeboren hersenletsel) en zorginstelling Dichterbij (gehandicaptenzorg).
VOORT geeft handvatten voor een paar klassieke problemen bij innovatie. Zo wordt in de eerste stap van Vertrekken veel aandacht besteed aan de innovatieopdracht met o.a. doel(groep), omvang, scope en de besliscriteria om een concept wel of niet naar de markt te brengen. Het projectteam maakt en ondertekent dat samen met het senior management, zodat later niemand kan zeggen dat het toch niet doorgaat. Bij het Ontdekken en Ontwikkelen zijn er ook enkele gezamenlijke sessies tussen projectteam en management, zodat alle inzichten en ideeën gedeeld en gedragen zijn. Na 15 intensieve weken worden bij Terugkeren alle bedachte concepten met hun business cases (uitgewerkt tijdens Ontwikkelen en Reflecteren) weer aan het management gepresenteerd tegen de innovatieopdracht aan gehouden. De slaagkans dat de nieuwe concepten dan ook werkelijk de markt halen blijkt bij VOORT bijna driemaal zo hoog als bij andere projecten.
DM1-kids soresvrij
Bij Zilveren Kruis doen Gijs en ik op dit moment met een grote projectgroep en samen met de patiëntenvereniging DVN een VOORT-traject voor innovatie van diabetes type 1 (DM1). We richten ons op nieuwe oplossingen voor kinderen, pubers en jongvolwassenen en hun ouders, onder het motto ‘DM1-kids soresvrij’. We hebben inmiddels zes klantpanels gehouden, bijna 60 klantfricties gedetecteerd, acht kansrichtingen onderzocht, tientallen interviews gehouden en zitten nu in de fase van Ontwikkelen. Daarin doen we bijvoorbeeld een tweedaagse brainstorm met 25 personen om letterlijk honderden ideeën op te doen en te prioriteren. De daaruit geselecteerd innovatieconcepten worden over enkele weken weer voorgelegd aan klantpanels en experts. En zo hopen we eind juni vier of vijf nieuwe oplossingen voor kinderen met DM1 te hebben. Waarover kan ik nog niet verklappen, daarover later meer…