Heeft een dokter recht op een privéleven? Ik werd enkele maanden geleden stevig aangevallen toen ik een opmerking van een man in het publiek beaamde en zei dat ik het vanzelfsprekend vind dat een arts haar mobiele telefoonnummer aan een kankerpatiënt geeft.
Ik ben niet anders gewend. Maar een arts in de zaal werd boos op me. “Ook wij hebben recht op een privéleven. De tijden zijn veranderd en als we geen dienst hebben gaat de telefoon uit.” Wel, ik vind dat dit niet kan. Een arts is er voor haar patiënten en er is niet zoiets als ‘De arts van de week’ of een ploegendienst. We lijden niet aan zweetvoeten en zijn 168 uur per week ziek. Kanker behandel je niet tussen 9 en 5 en op maandag tot en met donderdag omdat je op vrijdag een ATV-dag hebt.
‘Ik stel het belang van de patiënt voorop en eerbiedig zijn opvattingen.’ Er zijn weinig beroepen waarbij je een eed moet zweren, maar het beroep arts is er zo één en deze regel staat in de eed van Hippocrates. Of zoals de KNMG het tegenwoordig noemt: De Nederlandse artseneed. Het belang van de patiënt staat voorop of zou het in ieder geval dienen te staan.
Samen optrekken
Wat heb ik met veel genoegen gekeken naar de uitzending van RTL Late Night van woensdag 3 april. De chirurg Casper van Eijck zat aan tafel, samen met Astrid Joosten. Astrid is haar man in 6 weken tijd aan alvleesklierkanker verloren en Casper is de beste specialist op het gebied van deze sluipmoordenaar. Dat vinden velen en Astrid zeker. Wat een prachtige combinatie van een dierbare van een patiënt en de arts van deze overleden patiënt. Hoe mooi kan je samen optrekken. Zo zien we dit zo graag bij Inspire2Live; patiënten, artsen en wetenschappers die samen optrekken voor het belang van de patiënt. Astrid gaf aan hoe Casper met haar en haar man is omgegaan tijdens zijn korte ziekbed. En ja hoor: Casper geeft zijn mobiele telefoonnummer aan zijn patiënten. Astrid zei: “We konden hem altijd bellen. En dat hebben we ook gedaan.” Casper is er altijd voor zijn patiënten en gaat door waar anderen stoppen. Wat een kanjer. Geweldig.
Ook Bob Pinedo is een prachtig voorbeeld van een arts die er altijd is. Ook nu nog, jaren na zijn pensionering. Bob weet niet eens wat dat is; pensioen? Je kunt Bob altijd bellen en hij zal altijd voor je aan de slag gaan. Een leven in dienst van de patiënt: ‘Ik stel het belang van de patiënt voorop en eerbiedig zijn opvattingen’. Dat zijn geen loze woorden. Daar heb je voor gekozen. Het zou toch vreemd zijn dat je zonder privéleven zes jaar geneeskunde studeert en daarna minimaal zes jaar voor een specialisatie je het snot voor ogen werkt en dat je daarna parttime zou kunnen gaan werken? Of je telefoon uitzetten als je geen dienst hebt? Kom op zeg. Die patiënt heeft je heel hard nodig en heeft het antwoord op haar vraag ook nu nodig.
Mensenwerk
Het goede nieuws is natuurlijk dat verreweg de meeste artsen ook zo werken en niets anders willen. Wel moeten we alert zijn op het maatschappelijk fenomeen dat beroepen qua verantwoordelijkheid steeds meer opgesplitst kunnen worden tot er geen zicht meer is op het gehele plaatje rond de patiënt. Je kunt een patiënt, als het om de echt wezenlijke aspecten van haar ziekte gaat (ik heb het niet over het opnemen van de bloeddruk, temperatuur of het afnemen van een buisje bloed of biopt voor verder onderzoek) niet even tijdelijk overdragen aan een andere arts. Deze andere arts mist vanzelfsprekend dan hele belangrijke informatie rond de patiënt. Die haal je niet uit een dossier. De relatie patiënt-arts is zo intens; dat is mensenwerk en dat vervang je niet. Ik ken mijn arts sinds april 2005 en ben aan haar verknocht en zij aan mij. Ze weet alles van me. En dat hoort ook zo. Ik vertrouw haar blind. En dat hoort ook zo.
En Casper van Eijck? Heeft hij een privéleven? Ik vermoed het niet. Of mogelijk alleen op zondagmiddag als Feijenoord voetbalt en Casper in de dug out zit als sportarts (want dat doet hij er ook nog bij). Hoewel ik vermoed dat je hem dan ook nog wel kunt bellen. Zoveel doelpunten maakt Feijenoord nu ook weer niet.
Patient Advocate Inspire2Live
