De recente uitzending van het NCRV-programma De Monitor over Werkervaringsplekken (WEP) deed terecht veel stof opwaaien. Zo zijn er al Kamervragen van de SP en de belofte van minister Asscher om met een plan van aanpak te komen. Ook het NIP en de NVO laten van zich horen.
Goed beschouwd liet het programma een al veel langer bekend verschijnsel zien: de uitbuiting van afgestudeerde masters en met name basispsychologen die voor een vergoeding van 50 euro per maand (of een cadeaubon van 12,50 euro) gewoon bij een instelling aan het werk zijn en productie moeten draaien. Eén instelling, de Bascule, werd er stevig uitgelicht en in een negatief daglicht geplaatst. Jammer, want zoals iedereen weet komen deze misstanden bij veel grote GGZ-instellingen voor en lijkt de WEP op een moderne vorm van slavernij.
Gaan die Kamervragen en dat plan van aanpak werkelijk iets oplossen? Het gaat in ieder geval lang duren en de kans is klein dat het iets oplevert. Veel belangrijker is dat de uitzending duidelijk maakt dat er fundamenteel iets mis is. Om toch de Bascule weer even te noemen: waarom niet open en eerlijk reageren, melden dat dit echt niet meer kan en concreet beloven er wat aan te doen? Dan ben je een voorbeeld en kunnen andere instellingen niet meer achterblijven. Bovendien breng je iets in beweging waar andere partijen (ook zorgverzekeraars) niet omheen kunnen. In 2015, door minister Schippers uitgeroepen tot het jaar van de transparantie, had de Bascule van haar zeker een dikke pluim gekregen.
Productie draaien
Wat is de essentie? Als je zo met je medewerkers omgaat (met deze vorm van uitbuiting), dan is de volgende vraag hoe je met je cliënten omgaat. De vele geluiden over ‘productie draaien’ en contractvrij werken doen het ergste vermoeden. De grootste vraag is eigenlijk waarom instellingen hun maatschappelijke verantwoordelijkheid niet pakken. Het is vasthouden aan bestaande structuren, een soort V&D-syndroom. En steeds weer roepen dat er teveel psychologen zijn.
Bekijk het anders: gezien de huidige maatschappelijke verwarring kunnen er niet genoeg gekwalificeerde psychologen zijn. Dat vraagt om een andere instelling en een frisse kijk op vraag en aanbod. In de praktijk blijkt dat er wel degelijk wegen zijn om jonge en talentvolle psychologen een eerlijke kans te geven, inclusief goede begeleiding en nette beloning. Die talenten willen maar één ding: werken met cliënten en ze verder helpen. Kortom: laat die Kamervragen en dat plan van aanpak maar zitten, het is tijd voor een systeemverandering.
Initiatiefnemer CAREDATE
