Ik voel nog de arm van mijn moeder met een slag tegen mijn borstkast en buik komen als zij, als bestuurder van onze auto, plots moest remmen. Veiligheidsriemen bestonden nog niet, laat staan kinderzitjes. Dus ik zat los voorin met mijn moeder als enige veiligheid.
We hebben het hier over de 60er jaren. En nu, een halve eeuw later, hebben we allerlei zaken die de slag met de moederarm overbodig hebben gemaakt. Zitjes, meebewegende driepuntsgordel, airbags, kreukelzones, auto’s die mee remmen en mee kijken en ga zo nog maar even door met deze opsomming.
Autorijden is zo een heel stuk veiliger geworden. Niet alleen door deze aanpassingen, maar ook door technische kennis over wegen en het gebruik daarvan. En kennis over het verkeersgedrag van mensen. De kennis over verkeersveiligheid zit ook beter in onze maatschappij. We mopperen wel eens over de regels, maar zijn ook erg blij met alle veiligheid.
Patiëntveiligheid
Met patiëntveiligheid in de geestelijke gezondheidszorg staan we nog maar aan het begin van dit veiligheidsbewustzijn. We zijn op weg. Als je vooruit kijkt, denk je dat de reis nog verschrikkelijk lang is. Als je achteruit kijkt, zie je welk stuk we al hebben afgelegd. Beide perspectieven verdienen aandacht in de week van de patiëntveiligheid.
Wat hebben we veel meer oog voor het veiligheidsperspectief van onze patiënten/cliënten. De dwangtoepassingen zijn radicaal anders en veel minder in aantal, het bewustzijn en de verbeteringen rondom medicijnveiligheid zijn enorm toegenomen, brandveiligheid heeft een WAR-systematiek gekregen bij diverse instellingen en de bekendheid over BHV is vergroot. Kortom: veiligheid is een terugkerend item op diverse agenda’s. Het doet me goed om te zien hoe ver we al zijn gevorderd in ons veiligheidsbewustzijn.
Tegelijk zie ik voor me de reis die nog moet worden afgelegd. De slag naar samen alert zijn, op onveilige situaties die nog niet tot gevolgen hebben geleid, kan nog beter. Dan kunnen we ook proactief de veilige situaties vergroten. Dat betekent een ander en beter gebruik van systemen voor Veilig Incidenten Melden (VIM). En daar zowel patiënten als medewerkers bij betrekken. Nog steeds staan agressie, medicatie-incidenten en vallen in de top drie van onze (en die van andere instellingen) meest voorkomende meldingen. Dit moet lager kunnen.
Het goede voorbeeld geven
De taak van de zorgbestuurder bij het thema patiëntveiligheid is groot. Onder meer door ervoor te zorgen dat de organisatie goed op de hoogte is van de laatste inzichten en deze actief gaat implementeren. Als het gaat over patiëntveiligheid bijvoorbeeld uit geaggregeerde gegevens van de VIM-registraties, door het permanent uitdragen van de waarde veiligheid (binnen en buiten de organisatie). En last but not least: door het goede voorbeeld te geven.
En net als bij verkeersveiligheid geldt dat er niet één aanpak of oplossing is die leidt tot het gewenste resultaat. Een meervoudige aanpak van diverse zaken leidt tot een groter bewustzijn en een verhoogde alertheid bij ons allemaal. Daarmee zullen de verdere verbeteringen nog sneller gaan. De arm van mijn moeder is ook alweer lang geleden vervangen door een veiligheidsgordel. Welke zaken hebben wij in onze ggz-geschiedenis al achter ons gelaten?
Ik ben benieuwd waar we terecht gaan komen.
Lid van de raad van bestuur van de Dimence Groep
