Slecht nieuws… Even waren we allemaal familie. We wensten Johan Cruijff goede moed en geloof in de wedstrijd. Indrukwekkend wat er in de stadions gebeurde, dat medeleven boven alle clubkleuren uit. Want het is van dat nieuws dat ons allemaal raakt en als het ons raakt komt het keihard aan.
Elke dag worden zo’n driehonderd mensen geconfronteerd met dat slechte nieuws: u heeft kanker. Het komt keihard aan, ook bij de omgeving. Het leven voelt wezenloos, wat kun je doen? Je gaat voor je kansen! Wat zijn die kansen? Voor die driehonderd van vandaag bijvoorbeeld? Mogen zij rekenen op de beste behandeling?
Schaduwkant
De laatste jaren zijn er veelbelovende innovatieve geneesmiddelen voor de behandeling van kanker beschikbaar gekomen. De vooruitzichten voor patiënten zijn daardoor sterk verbeterd. Schaduwkant is dat deze geneesmiddelen vaak heel duur zijn. Zo duur dat ziekenhuizen begin dit jaar aangaven dat hun budgetten ontoereikend zijn. Niet omdat er te snel en te makkelijk wordt gekozen voor de dure oplossing. Artsen dienen immers zorgvuldig en doelmatig voor te schrijven. Maar ze zijn ook gehouden elke individuele patiënt de beste behandeling te bieden, inclusief bijhorende geneesmiddelen. Zorgplicht heet dat; waarvoor zorgverleners maar bovenal ook zorgverzekeraars en farmaceuten garant moeten staan.
Maar wat als die plicht ons duur komt te staan, als geld een probleem is? Als middelen zoals ‘de sluis van Schippers’ de farmaceuten moeten dwingen tot lagere prijzen. Waarom zelf niet met maatschappelijk verantwoorde prijzen komen. Als zorgbestuurders en zorgverzekeraar er niet uit komen aan de onderhandeltafel? De ziekenhuizen zeggen de rekening voor de nieuwe middelen niet te kunnen betalen. Maar zit er echt geen ruimte in het budget als bestuurders het doelmatigheidsprincipe verder gaan toepassen?
En waarom laten zorgverzekeraars ons in het ongewisse hoe zij dit probleem willen of kunnen tackelen. Laten we dan echt nog steeds toe dat de patiënt de rekening gaat betalen? Want hoe toegankelijkheid zijn behandelingen met innovatieve middelen dan op korte termijn? Dat is de vraag die wij, KWF Kankerbestrijding, vorige zomer en deze zomer opnieuw hardop stellen: hoe garanderen we patiënten met kanker de beste behandeling, nu en in de toekomst? En nemen alle partijen daarin wel hun verantwoording met de patiënt voor ogen en niet het eigen belang?
Integrale oplossing
Inmiddels gaan we richting het einde van het jaar en helaas, we hebben nog steeds geen signalen die het vertrouwen geven dat we met een gerust hart 2016 tegemoet kunnen zien. Er is wat beweging. Zoals gezegd introduceerde minister Schippers de ‘sluis van Schippers’ als een maatregel om meer grip te krijgen op de prijzen van medicijnen; ze maakt dat zelfs tot één van de prioriteiten van haar EU-voorzitterschap. Maar anderzijds zegde Schippers de Tweede Kamer toe in september met een meer integrale oplossing te komen; het is inmiddels november.
Van één van de drie belangrijkste aanbevelingen van het rapport, extra budget voor de zeer urgente problemen op de korte termijn zagen we op Prinsjesdag in de begroting niets terug. Op 29 oktober keek de Tweede Kamercommissie voor VWS in een besloten vergadering naar de begroting van volgend jaar. Ik wil zo graag weten of men daar dan wel aandacht heeft gehad voor de 300 miljoen euro extra die in 2016 nodig is voor geneesmiddelen tegen kanker, bovenop het huidige budget.
Kwestie van leven of dood
Dit is een principiële kwestie. We kiezen met z’n allen voor een solidair stelsel. Omdat we allemaal samen die familie zijn. Omdat 1 op de 3 familieleden kanker krijgt. De cijfers en oplossingsrichtingen ligger er. Is er nu nog meer familieberaad nodig? Daarvoor hebben kankerpatiënten van vandaag geen tijd. Voor hen is het letterlijk een kwestie van leven of dood.
Daarom een oproep aan Den Haag: de tijd van familieberaad is voorbij! Namens alle familieleden vragen wij het ministerie van VWS de regierol te nemen en de toegang tot alle behandelingen veilig te stellen. Zorg samen met zorgbestuurders en – verzekeraars voor het alloceren van het benodigde budget en onderhandel zonder vertraging met farmaceuten over maatschappelijk aanvaardbare prijzen die een duurzaam zorgbestel borgen. Met deze acties kan de aankomend Europees voorzitter de familiebanden aanhalen…
Algemeen directeur van KWF Kankerbestrijding
