Tante Lenie ligt rustig in haar bed als ik haar kom ‘interviewen’ over haar laatste levensfase. Ze is 93 en woont op een kleinschalige afdeling voor mensen met dementie. Ze kan niet meer praten, maar contact met haar maken lukt nog wel. Een verzorgende streelt haar over haar wang. Tante Lenie geniet ervan en deelt luchtkusjes uit. De verzorgende ontvangt die met zichtbaar plezier. Het doet haar goed, dit contact met tante Lenie.
Tante Lenie zou nog maar een maand te leven hebben, maar ligt inmiddels al drie jaar op sterven. Ze geniet met volle teugen van het love, tender and care-beleid, dat is ingezet vanwege haar naderende dood. Ze krijgt al drie jaar geen belastende controles meer, haar batterij aan medicijnen is sterk gereduceerd en niemand dringt aan als ze eens wat minder wil eten. Zou dit niet de zorgstandaard moeten worden in plaats van een beleid alleen ingezet in de laatste levensfase?, vraag ik me af ik als ik haar zo zie stralen.
Van betekenis voor de omgeving
Luisteren naar mensen die in hun eigen brein verdwalen is geen gemakkelijke opgave. Niet alleen luisteren, maar ook nog oog hebben voor hun mogelijkheden om nog iets te kunnen betekenen voor anderen. Hoe ver gevorderd ze ook zijn in hun dementie. Tante Lenie is nog van betekenis voor haar omgeving, dat is duidelijk. Hoe is dat voor de meeste ouderen?
Veel zorginstellingen komen niet verder dan het verlenen van goede lichamelijke zorg. Het kost veel tijd, aandacht en creativiteit om te achterhalen hoe een zorgafhankelijke oudere bewoner nog van betekenis kan zijn. Ouderen ontvangen vooral, maar hoe komt er voldoende oog en oor voor wat ze nog te bieden hebben? Wie luistert er goed naar hen? Een zorginstelling kan er bewust voor kiezen om wel gehoor te geven aan de psychische behoeften van ouderen.
Zijn er zorginstellingen die niet wachten tot de laatste levensfase met geven van veel comfort? Of die op een andere manier aantoonbaar beter gehoor geven aan de behoeftes van hun cliënten dan een gemiddelde instelling? De jury van Gouden Oor Award Zorg is op zoek naar voorbeelden die navolging verdienen en anderen kunnen inspireren. Ziekenhuizen en zorginstellingen met initiatieven waarmee ze aan kunnen tonen beter te luisteren naar cliënten dan voorheen.
Gouden Oor Award Zorg
De Gouden Oor Award Zorg kent twee categorieën: cure en care. Vorig jaar wonnen het project Family Centered Intensive Care (FCIC) en Nieuw Amstelrade. FCIC betrekt familie en naasten van patiënten die op de IC liggen nauwer bij de behandeling en het herstel. Nieuw Amstelrade won de prijs voor de manier waarop de behoeften van de cliënten centraal worden gesteld in het hele zorgproces. Daarnaast zitten twee cliënten in het managementteam, zodat zij vanuit die positie op unieke wijze hun stem kunnen laten doorklinken in het beleid.
Werkt u bij een zorginstelling die luisteren naar cliënten bijzonder vorm geeft, schrijf u dan voor 1 september hier in en maak kans op de Gouden Oor Award Zorg 2015.
Medeoprichter van het Nationaal Zorg College (NZO)
Irene Muller-Schoof is jurylid van de Gouden Oor Award Zorg, die op 25 november wordt uitgereikt.
