Recent werd in de Jaarbeurs in Utrecht het advies ‘Naar nieuwe zorg en zorgberoepen’ aangeboden aan de bewindslieden Schippers en Bussemaker. Changeday werd 10 april 2015 op Twitter genoemd.
Mooi! Maar… Hoe gaan we dit doen? De commissie Innovatie zorgberoepen en opleidingen kiest een tweesporenaanpak. Enerzijds via de broedplaatsen Friesland, Amsterdam, Amstelveen, Rotterdam en Heerlen, anderzijds via de kracht van het onderwijs. En dit werkt! Op 8 juni wordt in de kamer van bestuursvoorzitter Diana Monissen van De Friesland het huwelijk gesloten tussen technologie, zorg en wonen. Samen met de bewoners uit een Fries dorp worden huizen zo ingericht dat mensen langer thuis kunnen blijven wonen.
Een ander voorbeeld is Amsterdam-Noord. Daar wordt nu nagedacht over zorgarrangementen die zullen worden samengesteld en aangeboden. Dat zal gebeuren op basis van wat er echt nodig is – TNO heeft de verwachte vraag naar zorgberoepen in 2030 in kaart gebracht. Ook Amstelveen, Rotterdam en Heerlen zijn volop in beweging. Nederland wordt steeds mooier!
Krachten bundelen
De eerste onderwijsbijeenkomst heeft inmiddels plaatsgevonden. In Utrecht kwamen mbo, hbo en wo bij elkaar om gezamenlijk de uitgangspunten vast te stellen. En ook hier is iets bijzonders gebeurd. Voor het eerst bundelden mbo, hbo en wo de krachten en werd het eerste uitgangspunt geboren: ‘dit gaan we gezamenlijk doen’. De leerlijnen gaan dus dwars door de opleidingslagen heen. Zelfs de afspraak werd gemaakt om ook het primair onderwijs erbij te gaan betrekken, we kunnen niet vroeg genoeg beginnen zo luidde de algemene mening.
Het tweede uitgangspunt borduurt verder op de schotten die geslecht moeten worden. Het onderwijs gaat straks door de lijnen heen (nulde tot de derde lijn). De vraag van de burger staat centraal en dus gaan we uit van integraliteit. Preventie hoort hier ook bij. Gezondheid is ook de verantwoordelijkheid van de burger zelf en daarom gaan we ook in het onderwijs aandacht besteden aan preventie en gezond gedrag.
Het derde en laatste uitgangspunt is de continuümgedachte. We gaan uit van een opleidingscontinuum dwars door de beroepskolommen heen. Maar eerst gaan we deprofessionaliseren! Wat is ziek, wat is gezond en wat is de context?
Een leven lang leren
We zullen de balans moeten vinden tussen generalistische en specialistische noodzakelijke kennis en vaardigheden. Beide zijn nodig. We zullen de mogelijkheden van ‘een leven lang leren’ veel meer moeten benutten. In her- en omscholing liggen de grote kansen voor het onderwijs. We zullen rekening moeten houden met verschillen en diversiteit. ‘One size fits all’ is verleden tijd. Friesland is echt anders dan Rotterdam en beide zijn weer anders dan Amsterdam of Heerlen. Professionals zullen dus ook over verschillende skills moeten beschikken om hiermee om te kunnen gaan.
We nemen de data van TNO als uitgangspunt voor wat er nodig is in 2030. De zorgprofessional van de toekomst wordt opgeleid vanuit de vraag: wat is er nodig en wie gaat dit doen?
