Het op een na duurste gezondheidszorg systeem in de wereld vergelijken met het duurste. Dat deed een groep MBA-studenten van de Tuck School of Business (Dartmouth University, VS) onlangs in het kader van een TIAS-Tuck uitwisseling.
Rode draad binnen het programma: ‘Same problems….different solutions?’ Interessant aan deze uitwisseling is dat je van mensen die goed zijn ingevoerd in het eigen zorgsysteem een eerlijke beoordeling krijgt van het Nederlandse zorgsysteem vanuit een ander cultureel perspectief. Het Nederlandse zorgsysteem is een duur systeem (13 procent van het bruto nationaal product), maar het is ook nummer 1 binnen de European Healthcare Index.
Gedurende een week woonden de Amerikaanse studenten colleges bij over de inhoud en organisatie van ons zorgsysteem. Ze bezochten instellingen, de toezichthouders, de overheid, het onderzoeksveld, de innovatieve technische sector, UMC Utrecht en Philips Healthcare. Daarna kregen de studenten de ruimte om te reflecteren. Opvallend: ze vonden het systeem veel minder verschillen van het eigen systeem dan ze altijd gedacht hadden. ‘They are becoming more and more alike on important aspects.’
Verschil
Het belangrijkste zichtbare verschil was dat ze zagen dat ons systeem gebaseerd is op een zeer verregaand gevoel van solidariteit waarbij het US systeem meer gebaseerd is ‘individual responsibility with a safety net’. Nederlanders ‘are taking care for each other from cradle to grave’ was de omschrijving. Maar wat ze ook concludeerden is dat dit systeem ‘non-sustainable’ was en dat er ‘important upcoming changes’ waren.
Zomaar even wat reflecties: de solidariteit maakte indruk en lijkt goed te werken gezien de hoge levensverwachting van de Nederlanders. Het basispakket Verzekerde Zorg was zo compleet dat je eigenlijk niet van basispakket kon spreken. De innovatieve kracht van onze academische ziekenhuizen was opvallend, inclusief de spreiding van speerpunten. De gereguleerde marktwerking (‘managed competition’) vonden ze interessant maar onevenwichtig en ingewikkeld.
Zorgverzekeraars
Zorgverzekeraars in Nederland machtig? In de VS zijn ze veel machtiger want daar bepaalt de zorgverzekeraar zelf naar welk ziekenhuizen hun verzekerden gaan. De WNT voor ziekenhuisbestuurders en de toegenomen wens tot ‘accountable management’ vonden ze echt in strijd met elkaar. ‘Who is going to take a risky, high demanding job against low payment’ was hun conclusie.
Last but not least: de maatschappelijke veranderingen waren opvallend: eigen risico was (voorzichtig) ingebouwd, veranderingen in het pensioensysteem, vergrijzing en verschuiving van zorg van de instelling naar de ‘mantel’. Wordt de Nederlandse maatschappij individueler? Meer Amerikaans?
Niet succesvol
Het interessantst waren de discussies aangaande oplossingen voor de problemen. Een aantal problemen was in het verleden in de VS op een gelijke manier aangepakt zoals wij ze nu gaan aanpakken. In de VS waren de oplossingen niet succesvol gebleken; ‘So why go on the same track then’ was hun verwondering.
Op een schaal van 1 tot 10 gaven ze de toekomstvooruitzichten van ons systeem daarom een 7. De belangrijkste reden voor dit wat middelmatige cijfer was het feit dat ze bang zijn dat ons systeem moeilijk te veranderen is omdat de meerderheid van Nederland gezondheidszorg ziet als een verworven recht bij de geboorte en dat we een aantal veranderingen ambivalent doorvoeren.
Dat maakt veranderen nog lastiger dan het al is. ‘A hell of a job’ concludeerden zij, en dat klopt. Kunnen we wat leren van mensen met een gezondheidszorg systeem dat wij beschouwen verre van perfect? Ik weet het wel zeker! Same problems, different solutions and learn from mistakes made by others.
