Eén van de meest inspirerende en tegelijkertijd angstaanjagende boeken die ik als middelbare scholier las, was Brave New World van Aldous Huxley.
De roman uit 1932 geeft een futuristische beschouwing over de mensheid in het jaar 2500, waarin de mens onderworpen wordt aan een systeem dat dagelijks de burger controleert. Iedereen zit in de dwangbuis van ‘Het Systeem’. En iedereen wordt dagelijks gedrogeerd om zich hier niet van bewust te zijn.
Zorgkosten
De arbeidsproductiviteit is optimaal. Er zijn geen hoge kosten voor de gezondheidszorg, immers iedereen leeft tot aan 67 jarige leeftijd waarna het leven beëindigd wordt door een fatale pil. Iedereen slikt dagelijks zijn portie pillen om zo een mooie bloedspiegel te onderhouden die zorgt voor het dagelijkse geluksgevoel.
De hoofdpersoon John, met als bijnaam The Savage, verzet zich tegen het systeem. In een gesprek met Mustapha Mond, de Controleur van het Westen van Europa, houdt hij een pleidooi voor “eigen” keuzes.
But I like the inconveniences,” John said. “We don’t,” said the Controller. “We prefer to do things comfortably.” “But I don’t want comfort. I want God, I want poetry, I want real danger, I want freedom, I want goodness. I want sin”. “In fact,” said Mustapha Mond, “you’re claiming the right to be unhappy.”
“All right then,” said the Savage defiantly, “I’m claiming the right to be unhappy.”
Weg met angsten, depressie, psychosen. Weg met dementie, hoogbejaarden en burgers met beperkingen. Weg met anders zijn. Iedereen hetzelfde. Iedereen gelukkig, weliswaar vanuit een nieuwe standaard, maar toch. De ultieme richtlijn “Geluk”.
Iedereen sterft op dezelfde leeftijd. Dat is toch ook solidariteit? Een leeftijd die samenhangt met (het voorkomen van) de toekomstige kosten en het uitblijven van arbeidsproductiviteit. De netto contante waarde van een mensenleven moet immers positief blijven.
Waanzin of realiteit?
In 2013 deed de Japanse minister van Financiën, met de toepasselijke naam Taro Aso, al de opmerkelijke oproep om hoogbejaarde ouderen actief te euthanaseren. Puur vanuit kostenperspectief.
In 2014 werd de wijziging van artikel 13 inzake vrije artsenkeuze afgestemd in de Eerste Kamer door drie senatoren van de PvdA. Deze drie ‘Savage’ senatoren maken zich zorgen om het al overheersende systeem waarbij de macht over de zorg volledig in handen komt van de zorgverzekeraar. Net op een moment dat ik de Eerste Kamer het nieuwe anachronisme van de politiek vond worden. Volkomen nutteloos en een puur verlengstuk van de politieke macht in de Tweede kamer. Maar ‘Het Systeem’ slaat terug, zo nodig met een Algemene Maatregel van Bestuur, want ‘Het Systeem’ is leidend.
De zorg zal gaan krimpen, inefficiënties verder teruggebracht. Daar hoort standaardisatie bij. Minder keuzevrijheid. En uiteraard het terugbrengen van het verzekerde pakket.
De netto contante waarde van een mensenleven zal in 2015 intrede doen in zorgverzekeraarsland. Waar het begrip schadelastbeperking, ooit het ongelukkige synoniem van patiëntenzorg, vervangen wordt door de netto contante waarde van een mensenleven. Hiermee verworden patiënten tot schadeposten. Wordt de schade niet gecompenseerd door voldoende arbeidsproductiviteit, dan kun je er beter mee stoppen. En schades moeten voorkomen worden. Worden genmanipulatie, stamcel interventies en euthanasie om kosten te voorkomen de thema’s van 2015? En iedereen die zich niet houdt aan het regeerakkoord wordt kalt gesteld. Want afwijken mag niet.
Ik kan iedereen het boek van Aldous Huxley aanraden. Het is dichterbij dan u denkt. Gelukkig nieuwjaar!
Jeroen Muller
Vice-voorzitter NIP