Een paar weken geleden las ik een verhaal over een journalist die zich vooral bezig hield met popmuziek. Naast alle plezier die hij daaraan beleefde kende hij ook de schaduwkant: definitieve schade aan zijn gehoor.
De grote hoeveelheid popconcerten die hij had bezocht, eiste zijn tol. Hij was een beetje doof geworden. Toch was hij hier niet verdrietig onder. Hij had manieren gevonden hier mee om te gaan. Daardoor kon hij zijn vak nog goed uitoefenen.
Belangrijke signalen
Dat gelezen hebbend, vroeg ik me af of er ook figuurlijke gehoorschade mogelijk is. Dat zaken die tot u komen niet meer tot u doordringen omdat u er te veel van heeft gehoord. Een voorbeeld hiervan kan zijn dat iemand die voortdurend klaagt u een beetje doof heeft gemaakt. Dit met het grote risico dat u belangrijke signalen gaat missen.
Het risico zou ook kunnen zijn dat mensen u veelvuldig positieve berichten vertellen die u ook niet meer hoort. Dat u niet meer kunt genieten van positieve verhalen. Of erger nog; dat alleen negatieve of kritische geluiden doordringen.
Schraal
Niet meer de positieve of negatieve tonen goed kunnen horen, maakt het leven schraal en middelmatig. Bovendien voelen boodschappers met die afwijkende tonen zich niet meer gehoord. Hoe vaak komt het voor dat patiënten, cliënten of medewerkers zich niet gehoord voelen? En zou dat dan een mogelijke oorzaak van die figuurlijke gehoorschade kunnen zijn? Dat degene tegen wie u praat te veel heeft gehad van wat u probeert over te brengen?
Oplossingen
Als dat zo is, dan is er hoop. Dan kunt u oplossingen zoeken, zoals die ook zijn gevonden bij fysieke gehoorschade. De eerste is: pas er voor op om in situaties te komen met teveel lawaai. Als het niet anders kan is het verstandig gehoorbeschermers te dragen. En de tweede: bij ontstane schade is het verstandig uw oren te laten testen. Weten dat u bepaalde zaken niet meer helemaal goed kunt horen is van groot belang. U kunt dan aan de omgeving vragen hier rekening mee te houden of zelf actie gaan ondernemen: gehoorapparaatjes aanschaffen.
Luisterrijke zorg
Alle professionals en leidinggevenden in de zorg wens ik toe dat ze geen figuurlijke gehoorschade hebben opgelopen. Toch ben ik bepaald niet helemaal gerust op dit punt. In dat geval: aan de slag! Doe de test en vraag het uw omgeving. Dit kan helpen uit de figuurlijke lawaaigebieden weg te blijven of u hier tegen te beschermen. Ook kunnen feedback, training en opleiding uw persoonlijke gehoorapparaatjes zijn om alles weer goed te horen. Op naar luisterrijke zorg!
Pier Eringa
Voorzitter raad van bestuur van het Albert Schweitzer ziekenhuis en lid van het comité van aanbeveling van de Gouden oor award voor de zorg. De award wordt uitgereikt op de European Listening and Healthcare Conference op 30 en 31 oktober in Nijmegen.