De zorglobbyist die geld versiert is een bikkel, de zorglobbyist die geld kwijtspeelt een sukkel. Het feest van de groei van de zorg gaat door dit cultuurtje bijna onverminderd door.
Op 9 januari meldt Skipr: de kosten van de langdurige zorg stegen van 2010 tot 2012 met zestien procent. Zestien procent! In een economie die een historische krimp doormaakte. In jaren met bijna dagelijks artikelen op de voorpagina’s over de verschrikkelijke bezuinigingen in de zorg. De groei komt vooral door prijzen en lonen die te snel stijgen, en door onnodig extra zorgaanbod. Een van de instrumenten waarmee de zorg de spectaculaire groei realiseert is upcoding. Je geeft een patiënt expres een zwaardere indicatie dan nodig.
Upcoding
Een individuele zorgverlener of directeur van een instelling kun je zulk gedrag trouwens niet altijd verwijten. Die moet soms wel meedoen. Het braafste jongetje uit de klas ziet de collega’s anders lachend weglopen met het geld. Wie je het zeker kunt verwijten zijn de landelijke vertegenwoordigers. Die kunnen als ze willen de cultuur van tegen elkaar opbiedende zorginstellingen in hun sectoren doorbreken. Maar nee, ze moedigen dit gedrag soms juist aan, bijvoorbeeld door te ontkennen wat algemeen bekend is. Een lobbyist van de ggz, noemt op 21 januari in Skipr de beschuldiging beschuldiging van upcoding “suggestief en voorbarig”. Op de vraag hoe hij weet dat er geen moedwil in het spel is, zegt hij “In Nederland is iemand onschuldig totdat het tegendeel bewezen is”.
Overheveling jeugdzorg
De lobbyist zou toch heel goed moeten weten dat upcoding aan de orde van de dag is. De zwaardere jeugd-ggz maakt op dit moment bijvoorbeeld een groeispurt door, omdat door upcoding geld binnen de ggz blijft dat anders naar de gemeenten zou gaan. De gemeenten krijgen volgens de plannen vanaf 2015 de jeugdzorg onder hun hoede. Onder die overheveling valt de lichtere jeugd-ggz wel, de zwaardere jeugd-ggz niet. Als je piept dat kinderen onnodig zorgafhankelijk worden gemaakt, ben je een zacht ei.
Zorglobby
De ggz-lobby is geen uitzondering, maar exemplarisch voor de zorglobby in Nederland. En misschien ontkom je ook als lobbyist niet aan dit spel, zolang iedereen dit zo speelt. Intussen zijn de zorgpremies tot onaanvaardbare hoogte gestegen. Dit is een minstens zo belangrijke oorzaak van de economische stagnatie als de bankencrisis. Niet voor niets doet Nederland het economisch slechter dan omringende landen. Alleen in een gezonde economie is solidariteit houdbaar. Door de groei jaar-in-jaar-uit te blijven aanjagen ondermijnt de zorglobby stelselmatig de solidariteit.
Strijd tegen groeiverslaving
De lobby voor de zorg kost ons 1 miljard euro. De landelijke zorglobbyisten kunnen gezamenlijk een voorbeeld stellen, door actief te strijden tegen groeiverslaving in hun sectoren. Als ze niet weten waar de onnodige groei zit, dan zijn ze dat miljard niet waard. Je nek uitsteken en je eigen sector aanpakken vergt wel vertegenwoordigers met moed. Echte bikkels dus.
Otto Reuchlin
Directeur van PeerAdministratie