Met de ingang van de Wet Meldcode in juli 2013 is de aanpak van kindermishandeling en huiselijk geweld formeel een taak geworden van zeker 800.000 zorgprofessionals.
In de praktijk betekent dit dat weer een ‘nieuw’ maatschappelijk probleem als neventaak op het bord is komen te liggen van thuiszorgwerkers, leerkrachten of verpleegkundigen die hier niet primair voor zijn opgeleid. En dus is (na)scholing noodzakelijk volgens die Wet Meldcode. Die beschrijft voorzichtig dat werkgevers moeten zorgen dat hun medewerkers toegerust zijn om volgens een Meldcode Kindermishandeling en Huiselijk Geweld te werken. De Inspectie voor de Gezondheidszorg verwoordt het steviger: alle medewerkers die patiëntcontact hebben met ouders of kinderen zouden geschoold moeten zijn.
Bezuinigingen en nascholing
Mission impossible. Want de werkgever heeft voor zijn medewerkers ook de nodige bezuinigingen, decentralisaties, transformaties en transities klaarliggen. En die werkgever weet ook dat nascholing als remedie wordt aangegrepen voor de aanpak van nog heel wat andere problemen. Zo lijkt het op grote schaal (na)scholen over de aanpak van geweld achter de voordeur tot mislukken gedoemd. Dat klinkt wellicht niet als een wereldprobleem, ware het niet dat …etc.
Oplossingen
Onlangs heb ik in een cursus geleerd dat de echte ‘change-makers’ niet meer overtuigd willen worden met cijfers over de ernst van huiselijk geweld, schokkende kindermishandelingscasuïstieken of torenhoge maatschappelijke kosten. En dus verbijt ik me nu om die niet te noemen. Nee, ik ga het hebben over oplossingen; betaalbare en effectieve oplossingen wel te verstaan, waarmee het wél mogelijk is om als zorginstelling met een overvolle scholingsagenda, bij te dragen aan de aanpak van geweld achter de voordeur.
Want die oplossingen zijn er. De Nederlandse ziekenhuizen meldden in 2007 een schamele 500 vermoedens van kindermishandeling. Anno 2013 zijn dat er bijna 1700 en vragen zij over 5600 casussen advies. In 2007 had nog geen 2 procent van de ziekenhuizen zijn spoedeisende hulppersoneel geschoold; nu heeft alleen al onze online academy the Next Page 80 procent van alle spoedeisende hulpposten geschoold. Hoe? Door als Augeo Foundation in samenwerking met ziekenhuizen hun nascholingsvragen over kindermishandeling te digitaliseren, op-maat-producten te maken voor de verschillende soorten beroepsgroepen die in een ziekenhuis werken en al deze e-modulen onder te brengen in een speciaal daarvoor opgerichte online academy, The Next Page. En door de aandacht die cursisten voor het thema hebben gekregen, vast te houden met een gratis online vakblad, het Tijdschrift Kindermishandeling.
Investeren
En vooral door vooraf aan de investeringen die we doen, met ziekenhuisbesturen of brancheorganisaties afspraken te maken over de implementatiegraad die we willen bereiken en de inspanningen die we daarvoor met elkaar leveren. Implementatieafspraken maken zijn we in polderrijk Nederland niet zo gewend. We mogen voor miljoenen euro’s voorbeeldmaterialen ontwikkelen, elkaar stimuleren en motiveren en een overdosis aan beschikbare hulpmiddelen via databases ‘ontsluiten’. Maar hardop zeggen dat dit alles er wel toe moet leiden dat volgend jaar bijvoorbeeld 75 procent van een beroepsgroep/zorginstelling is geschoold, dat durven maar weinig politici of bestuurders aan.
En toch doen steeds meer partijen met ons mee. Zo hebben we met de Landelijke Huisartsen Vereniging de afspraak om samen te werken aan een resultaat van 40 procent geschoolde huisartsen. Dergelijke afspraken lopen er ook met de KNGF (fysiotherapeuten) en zijn in de maak met de tandartsenorganisaties. De gemeente Amsterdam wil al zijn gehandicaptenvervoerders scholen. Bijna de helft van de ambulanceverpleegkundigen en ambulancechauffeurs is in korte tijd geschoold. Ook de eerste GGZ instellingen die hun voltallige personeel scholen met behulp van online modulen over kindermishandeling en huiselijk geweld druppelen binnen. Met elkaar begint dat toch echt te lijken op die village die volgens een befaamde uitspraak van Hillary Clinton nodig is om een kind veilig op te laten groeien.
Samen organiseren
Maar ik mis ook nog veel partijen: thuiszorgorganisaties, instellingen voor gehandicapten zorg, verslavingszorg, Voortgezet- en primair onderwijs en nog vele anderen. Graag gaan wij met hen in gesprek. En beloofd, we gaan u niet bestoken met feiten die de ernst van dit maatschappelijke probleem benadrukken om u te wijzen op morele plichten. Dit besef delen we al. Het zoeken is naar de mogelijkheden om het effectief, haalbaar en betaalbaar met elkaar te organiseren. Zodat een kind straks niet meer gemiddeld een jaar mishandeld is voordat iemand een melding doet. Zo, toch nog een schokkend feitje eruit geperst ondanks de waarschuwende woorden van mijn cursus. Ik hoop dat ik u desondanks heb overtuigd…
Mariëlle Dekker
Mariëlle Dekker is directeur van Augeo Foundation. Dit particulier initiatief zet zich in voor een veilige en gezonde ontwikkelingsomgeving voor kinderen. In 2009 heeft Augeo Foundation online Academy The Next Page opgericht, waarmee inmiddels tienduizenden (zorg)professionals zich scholen in de aanpak van kindermishandeling. Naast haar dagelijkse werkzaamheden is Mariëlle ook hoofdredacteur van het online vakblad Tijdschrift Kindermishandeling. Mariëlle begon haar carrière als psychomotorisch therapeut in de kinder- en jeugdpsychiatrie in 1997 en heeft vooraf aan haar werk voor Augeo Foundation diverse beleid- en managementfuncties bekleed in de jeugdzorg en jeugdgezondheidszorg.