In ons land hebben we een rijk verleden van opstanden, stakingen en protesten. We hebben daardoor een vrije maatschappij waarin burgers kunnen kiezen naar hun eigen overtuiging en inzicht. Een vrije keuze.
Vrijheid die we weliswaar waarborgen door grenzen aan te geven. We moeten besturen in dit land, soms bezuinigen en even door de zure appel heen bijten. Maar niet beknibbelen op onze vrijheden.
Dwang via de portemonnee
Dat de zorg een dure zaak is daar zijn we wel van doordrongen. Die kosten moeten we met zijn allen terugdringen; patiënten, zorgverleners, overheid en zorgverzekeraars. Maar het doel heiligt niet alle middelen. Het wijzigen van art. 13 van de Zorgverzekeringswet tast de keuzevrijheid van een patiënt aan. Het dwingt de patiënt via de portemonnee te kiezen voor een bepaalde zorgverlener. Dat is geen vrije keuze.
Zelf overwegen en beslissen
De patiënt moet kunnen kiezen voor een zorgverlener, net zo goed als hij/zij moet kunnen kiezen voor een notaris, autodealer of aannemer. Je vertrouwt iemand je persoonlijke gegevens toe, of betaalt voor een oplossing van een probleem of het vervullen van een wens. Daar wil je niet toe gedwongen worden, dat wil je zelf overwegen en beslissen. Je vraagt eens rond bij vrienden en familie wie betrouwbaar is en kwaliteit levert. Maar je bepaalt zelf wat je uiteindelijk belangrijk vindt en wie je kiest. Ik verfoei vergelijkingen tussen zorgverleners en autodealers of aannemers, maar ik wil bijvoorbeeld ook niet gedwongen worden om mijn dak door aannemer X te laten repareren. Misschien heeft hij wel een ‘aannemer van het jaar-award’ gewonnen. Maar ík vind het een naar individu. Ik wil liever bij aannemer Y mijn dak laten repareren. Ik gun hem de reparatie, omdat ik hem, om wat voor reden dan ook, vertrouw. Als ik niet tevreden ben kan ik daar met hem over praten, of in het vervolg naar een andere aannemer gaan. Maar dat is mijn vrijheid. Dat is mijn keuze op welke gronden dan ook.
Waardeloos idee
De vrijheid om te kiezen is een van de fundamentele waarden in onze maatschappij. Wat een waardeloos idee om deze vrijheid weg te geven en een bedrijf de keuze te laten bepalen. Een bedrijf, hoe maatschappelijk ook ingesteld, zal altijd de bedrijfsvoering centraal stellen. Kosten terugverdienen. De financiën op orde houden. En laat het vertrouwen van een patiënt in een zorgverlener nou net níet op de prijs gebaseerd zijn.
Rob Barnasconi
Voorzitter van de Nederlandse Maatschappij tot bevordering der Tandheelkunde (NMT)