Begin oktober – toen de VVD en PvdA nog aan de onderhandelingstafel zaten – was Nederland even voorpaginanieuws in de Verenigde Staten. Het persbureau Reuters publiceerde een artikel over de vergoeding voor stoppen-met-roken welke met veel succes geïntroduceerd is in 2011.
Onderzoek toont aan dat deze vergoeding ook werkelijk effect heeft op het aantal mensen dat stopt met roken. Dat dit bericht wél in de Verenigde Staten wordt opgepikt en niet in Nederland is opmerkelijk.
Wellicht verandert dit nu er een staatssecretaris namens de PvdA in het kabinet zit en preventie onder z’n hoede krijgt. In het regeerakkoord van VVD en PvdA waar vergezichten worden neergezet tot aan 2017, wordt voorzichtig een haakje uitgegooid naar (meer) preventie: ‘Succes boeken voor goede gezondheid begint bij preventie en een gezonde levensstijl. Natuurlijk zijn mensen hiervoor in de eerste plaats zelf verantwoordelijk, maar wij willen dit ondersteunen’. En dit laatste ‘wij willen dit ondersteunen’ biedt hoop: is het vergezicht van 2017 structureel minder rokers in Nederland?
Fact free?
Na een dag lezen in ‘Bruggen slaan‘, het akkoord van VVD en PvdA, houdt de volgende vraag mij bezig: wordt het regeerakkoord uitgevoerd op basis van onderbouwde argumenten, of gaat de uitspraak van Bill Clinton uit 2011 op: ‘we may be entering a fact free period in politics’? Als hoogleraar verbonden aan de Universiteit van Maastricht, hoop ik van harte het eerste! Dat betekent dat we eindelijk een einde kunnen maken aan het jojobeleid van het vorige kabinet als het gaat om mensen van het roken af te helpen. Er zijn immers vele wetenschappelijke onderzoeken voor handen die aantonen dat de vergoeding van het stoppen met roken in het pakket helpt.
Recordaantallen
Deze cijfers worden ook bevestigd door het ministerie van VWS: in 2011 is het percentage niet-rokers gestegen tot bijna 76 procent. Dit is een aanzienlijke stijging, want het percentage niet-rokers is jarenlang 72 procent geweest. Het is dan ook zeer aannemelijk dat er een verband is met het feit dat meer gebruik gemaakt werd van ondersteuning bij stoppen met roken. Ook omdat deze vergoeding de belangrijkste beleidswijziging op dit terrein was ten opzichte van 2010.
Bittere nasmaak
Op 2 november kwam het onderzoek van TNS NIPO naar buiten; het aantal rokers in 2012 is enorm gestegen. De verwachting is dat er eind van dit jaar ongeveer 170.000 meer rokers zijn dan in 2011. Opnieuw een record, met wel één met een zeer bittere nasmaak. Gelukkig is het bijna 2013 en worden rokers weer geholpen met het stoppen. Want per 1 januari worden de programma’s weer volledig vergoed in het basispakket. Ongetwijfeld zullen we opnieuw zien dat het aantal rokers dan gaat dalen.
Smoking truth
De basis van goede gezondheid is preventie en een gezonde levensstijl waar mensen natuurlijk zelf verantwoordelijk voor zijn, schrijven Samsom en Rutte in het regeerakkoord, ´maar wij willen dit ondersteunen.´ Ik ga ervan uit dat deze ondersteuning zich vertaalt naar hulp voor mensen die verslaafd zijn aan sigaretten en graag willen stoppen met roken! En dat de effectief bewezen programma’s niet weer na 2013 uit het pakket gehaald worden. Laten we hopen dat beide heren oren hebben naar de onderbouwde maatregel dat stoppen met roken-programma´s bewezen effectief zijn en dat zij ook een brug willen slaan naar een Nederland dat niet meer rookt in 2017. Maar met een nieuwe staatssecretaris van VWS, de heer Van Rijn, die dus onder andere preventie in zijn portefeuille heeft, komt dat volgens mij wel goed. Ongetwijfeld zullen we opnieuw zien dat het aantal rokers dan gaat dalen.
Onno van Schayk
voorzitter van het Partnership Stop met Roken