In 2011 steeg volgens de zorgscan van de NZa het aantal cliënten in de zorg met psychisch problemen met 10 procent. Een van de oplossingen waar nu over wordt nagedacht, is om meer mensen met psychische problemen op te vangen in de eerste lijn. En dan niet alleen in de eerstelijns ggz, maar vooral ook in de huisartspraktijken in de vorm van de basis ggz.
Snelle stijging
Opvallend was dat met name jonge zorgvragers een snelle stijging laten zien (17,7 procent) en dat het aantal cliënten in de eerstelijns ggz meer toenam (23 procent) dan in de tweede lijn(6 procent). Opvallend was ook dat in 2009 het aantal zorgaanbieders toenam met bijna 400 (!) naar 2222 aanbieders.
Eerstlijn
Het opvangen in de eerstelijn is een uitstekend idee. Aan de ene kant is het prima dat ggz instellingen hun eerstelijns activiteiten versterken voor zover ze dat de laatste jaren al niet gedaan hebben. En aan de andere kant dat meer mensen door de huisarts worden opgevangen. Nu al gaat dan om bijna een derde van de huisartsconsulten die alleen al als psychosociale problematiek worden gecodeerd.
Risico’s
De vraag is in hoeverre huisartsen die sterk toenemende stroom psychosociale problemen verwerken. Doorverwijzen naar de ggz is vaak een te zware interventie, maar zelf behandelen betekent het risico dat de praktijk dichtslibt met deze problematiek. Dat is een logistiek maar ook een zorginhoudelijk probleem.
Om die basis ggz te kunnen realiseren zijn dus niet alleen financiële en organisatorische oplossingen nodig. Ook inhoudelijk is het van belang dat huisartsen worden ondersteund met een stevig pakket instrumenten zoals beslissingsondersteuning (triage instrumenten), doorverwijs mogelijkheden naar het maatschappelijk werk (social prescription of welzijn op recept), e-mental health voor beginnende aandoeningen of om de veerkracht te versterken, korte gestructureerde interventies. Kortom de huisarts heeft een instrumentarium nodig dat net zo gevarieerd is als zijn of haar instrumentarium bij somatische problemen.
Landelijk actieplan
Eigenlijk zou een gestructureerd landelijk actieplan moeten worden opgezet om de grote toestroom van ggz problemen zo snel en zo eenvoudig mogelijk aan te pakken. Een actieplan dat zijn impulsen vooral haalt uit de eerste lijn.
Kennisdag op 2 februari
Dit is precies het onderwerp van gesprek op de kennisdag die het Trimbos-instituut samen met GGZ Nederland en ZonMW organiseert op 2 februari. Daar zullen ruim 500 mensen aanwezig zijn om zich te laten inspireren door innovatieve oplossingen rond psychische problemen in de eerste lijn. En de minister zelf geeft de aftrap met haar ideeën over de basis ggz.
Zo kan ik met mijn blog ook eens reclame maken. Maar wel voor een heel goed doel.