Vorige week was ik uitgenodigd om een werkbezoek te brengen aan het ziekenhuis de Sionsberg in Dokkum. Een aantal taken van dit kleinste ziekenhuis van Nederland staan ter discussie. Net zoals andere ziekenhuizen in krimpregio’s is de vraag aan de orde of alle taken nog op dezelfde wijze uitgevoerd kunnen worden.
Minder zorgaanbod
Het aanbod van patiënten neemt af en daarmee het volume van het zorgaanbod. Dat doet zich vaak het eerste voelen bij de spoedeisende hulp en de geboortezorg. Aan de kwaliteitscriteria die voor de spoedeisende hulp en de geboortezorg gelden kan, gelet op het aanbod, niet of niet helemaal voldaan worden. Uiteraard is dat voor de bewoners van de betreffende regio, zeker in eerste instantie, onaanvaardbaar. En net zoals elders is er in de regio Dokkum dan ook sprake van een uiterst actieve actiegroep. Want niet alleen gaat het dan over de toekomst van het ziekenhuis, maar bijvoorbeeld ook over de werkgelegenheid. In Dokkum is het ziekenhuis de grootste werkgever.
Zorgverzekeraar beslist
In het huidige stelsel is het de zorgverzekeraar die, gelet ook op de zorgplicht, beslist over de toekomst van het ziekenhuis. Een zorgverzekeraar die in Friesland een marktaandeel heeft van bijna 90 procent, geen concurrentie kent en aan geen enkele democratische controle onderhevig is.
Fusietoets
En dat dit moet veranderen werd in Dokkum heel duidelijk. De gemeente Dongeradeel heeft haar verantwoordelijkheid genomen en samen met de actiegroep de nodige stappen gezet. En terecht. Willen zorgaanbieders fuseren, dan is de fusietoets van toepassing. In die fusietoets spelen onder andere de cliëntenraden een belangrijke rol. Maar in situaties waar het voortbestaan van voorzieningen aan de orde is, heeft de burger geen enkele inspraak. En Dokkum maakt duidelijk dat dit niet langer gepikt wordt.
Zeggenschap
Natuurlijk moet per situatie bezien worden hoe de zorg het best georganiseerd kan worden. In het werkbezoek bleek dat alle partijen dat ook voelen. Maar dan moeten die partijen, zorgaanbieders, burgers en overheden serieus genomen worden en vooral daadwerkelijk ook iets te zeggen te hebben.
Publiek goed
Het voortbestaan van voorzieningen in Nederland is niet in de eerste plaats een zaak van de zorgverzekeraars. Gezondheidszorg is een publiek goed en dat vraagt om publieke sturing. In Dokkum realiseert de gemeentelijke overheid zich dit. Wij steunen hen daarin. De naam de Sionsberg verwijst naar de plek waar de basis ligt voor de oud-testamentische wetgeving. Wat mij betreft leiden de ontwikkelingen rond het ziekenhuis de Sionsberg naar nieuwe regelgeving, waarin de burger ook daadwerkelijk invloed heeft op de organisatie en kwaliteit van de zorg. Kortom, maak van de Sionsberg een pilotproject voor de krimpgebieden in Nederland.
Eeke van der Veen
Lid Tweede Kamerfractie van de PvdA