Het is pijnlijk voor patiënten en voor de steengoede professionals die er werkzaam zijn, maar vanuit juridisch en communicatieperspectief bezien, is de crisis in het Maasstad Ziekenhuis interessant.
Boeiend
Er worden fouten gemaakt en voortdurend worden er stenen in de troebele vijver van de beeldvorming geworpen. Vervolgens kunnen de schokgolven in de media, en de maatschappelijke verontwaardiging, in alle rust bestudeerd worden.
Publieke verontwaardiging
De meest recente publieke verontwaardiging betreft de benoeming van een voormalig lid van de Raad van Toezicht tot lid van de Raad van Bestuur ad interim. In De Volkskrant verscheen een bericht over strijdigheid met de ‘bestuurscode’ en nu spreken de PVV en de SP er schande van.
Governancecode
Volgens de Zorgbrede Governancecode mag een (voormalig) lid van de Raad van Toezicht gedurende drie jaar niet benoemd worden tot lid van de Raad van Bestuur. Iedereen met ook maar de geringste kennis van (goed) bestuur in de zorg weet dat. De regeltjes laten echter wel enige ruimte, want voor de code geldt ‘pas toe of leg uit’.
Uitleg verschaffen
Hier zit hem nu de kneep. Want het is niet handig dat een ziekenhuis dat op diverse fronten gedwongen is geweest om uitleg te verschaffen, deze uitdaging nogmaals met verve opzoekt.
Overtuigen
Hoe dan ook. Als dan toch wordt gekozen voor ‘niet toepassen maar uitleggen’ moet natuurlijk wel een positieve en overtuigende uitleg volgen. Hier behoren juristen en communicatiestrategen de handen ineen te slaan. De uitleg dat ‘extern geen geschikte kandidaat te vinden was’ is niet best, want negatief. De toevoeging die neerkomt op kritiek op de governancecode (‘wachttijd van drie jaar is erg veel’) is een faux pas. Logisch dat de Nederlandse Vereniging voor Toezichthouders in de Zorg (NVTZ) allergisch reageert.
Een meer overtuigende toelichting van het Maasstad Ziekenhuis was geweest: we weten dat deze benoeming in strijd is met de Governancecode, maar gezien de spoedeisendheid kiezen we tijdelijk voor iemand die het ziekenhuis al goed kent en direct kan inspringen.
Cruciaal
Achteraf is makkelijk praten, maar vooraf kunnen heel wat uitglijders voorkomen worden. Voor een zorginstelling onder vuur, en onder een vergrootglas, is het van cruciaal belang dat juristen en communicatiestrategen samenwerken en bestuurders van een integraal advies voorzien. Dat betekent: de toepasselijke regelgeving kennen en een risicoafweging maken waarbij niet alleen de juridisch inhoudelijke manoeuvreerruimte wordt betrokken, maar ook de mogelijke effecten op de beeldvorming. Dan weet een bestuurder die ervoor kiest om aan het roer te gaan staan vooraf wat hij mogelijk moet uitleggen én hoe hij dat het beste kan doen.