Afgelopen week heeft de minister van VWS haar bezuinigingsplannen gepresenteerd voor de patiënten- en cliëntenorganisaties in de zorg. Voor de ruim 2 miljoen mensen met een chronisch ziekte of handicap zijn patiëntenorganisaties van groot belang. Ze vinden er broodnodige informatie en kunnen onderling ervaringen delen.
Belangenbehartiging
Voor instellingen in de zorg zijn dit belangrijke stakeholders, wiens stem ook door overheden, verzekeraars en zorgkantoren, van toenemend belang blijkt te zijn. Zo bracht de sector waarin ik werkzaam ben als bestuurder in november 2007 samen met de cliëntenbelangenorganisaties voor doven, slechthorenden en mensen met spraak/taalproblemen een manifest uit. Met dit manifest werd een appel gedaan op politiek en samenleving om de belangenbehartiging van deze getalsmatig kleine groep vanuit categoriaal, gespecialiseerde verenigingen te behouden. We weten dat dit in de eerste plaats grote betekenis heeft voor het leren omgaan met dergelijke beperkingen in een samenleving waarin gesproken taal vanzelfsprekend is. Maar ook voor gespecialiseerde voorzieningen als de mijne is de inbreng van deze belangenorganisaties onontbeerlijk gebleken de afgelopen jaren.
Subsidies halveren
Ik werd vorige week niet bepaald verrast door de berichtgeving van het ministerie van VWS over de bezuinigingen op patiënten en gehandicaptenorganisaties. We zagen dit al eerder aankomen, immers overal wordt de broekriem aangehaald. Maar subsidies halveren is meer dan de broekriem aanhalen. Met deze maatregel worden de toch al kwetsbare organisaties en hun vertegenwoordiger de mond gesnoerd. Eerder heb ik al een blog geschreven over de ongewenste stapeling van bezuinigingen die bepaalde doelgroepen hard treffen. Nu wordt het ze ook nog moeilijk gemaakt om de effecten daarvan als collectief goed voor het voetlicht te brengen.
Bundeling krachten
De minister geeft aan dat bundeling van krachten van patiënten en gehandicaptenorganisaties noodzakelijk is. Daarmee kan op een meer efficiënte wijze en ‘met doelgerichte subsidies’ recht worden gedaan aan de belangen van de leden. Als dat zo is dan zal niemand hierop tegen kunnen zijn. Mijn verwachting is een andere. De voorgestelde bezuinigingen zullen naar mijn smaak voor de categorale kleinere organisaties rampzalig uitpakken. Het idee van ‘laat ze maar fuseren’ geldt voor deze organisaties in mindere mate: de overige gehandicaptenorganisaties zijn gericht op lichamelijke gebreken of verstandelijke beperkingen en niet of nauwelijks gericht op de gevolgen van een taalhandicap.
Stem van de patiënt
Het ministerie van VWS hecht in haar beleid zeer aan de stem van de patiënt/cliënt en is erop gericht deze stem verder te versterken. Om deze ook volwaardig en goed ondersteund te kunnen horen is een passende ondersteuningsstructuur noodzakelijk. Dan past het dus niet om als ‘derde partij’ bruut te worden gekort en weggezet te worden. Ook in dit geval is het mijns inziens beter ten halve gekeerd dan ten hele gedwaald.