De voornaamste kritiek van CDA, PvdA en CU richtte zich gisteravond tijdens overleg met staatssecretaris Bussemaker (Volksgezondheid, PvdA), minister Donner (Sociale Zaken, CDA) en staatssecretaris De Jager (Financiën, CDA) op de uitvoerbaarheid. De nieuwe wet tegemoetkoming chronisch zieken en gehandicapten moet worden uitgevoerd door het Centraal Administratie Kantoor. Dat kan zijn huidige taken al nauwelijks aan, stelde de Nationale Ombudsman onlangs.
De uitvoerder moet gegevens krijgen van tal van instanties, waaronder zorgverzekeraars en gemeenten. De Kamer wilde weten wat de ‘doorzettingsmacht’ van Bussemaker kan doen als een van die instanties slecht werk levert. De staatssecretaris antwoordde dat zij van het CAK een publiekrechterlijke organisatie wil maken, waar zij direct politiek verantwoordelijk voor is. De Kamer wil ook dat burgers kunnen achterhalen waarom zij geen tegemoetkoming (meer) krijgen, zodat zij in beroep kunnen gaan.
Verder hadden alle fracties zorgen over de afbakening van de groepen die straks compensatie krijgen voor buitengewone zorgkosten. Mensen met zeldzame ziektes vallen er om administratieve redenen buiten, evenals rolstoelgebruikers, patiënten met reuma en spierziekten, alsook mensen met een persoonsgebonden budget.
Het kabinet erkent dat het wetsvoorstel niet perfect is, maar zegt dat er mogelijkheden zijn om het in de loop der tijd te verfijnen. De huidige fiscale regeling voor buitengewone ziektekosten biedt die mogelijkheid niet, vinden de bewindslieden. Mensen krijgen straks een toeslag en hoeven de hoge zorgkosten niet meer van de belastingen af te trekken. De nieuwe regeling is voor de overheid misschien moeilijker, maar het wordt het voor de chronisch zieken en gehandicapten juist simpeler, zie Bussemaker.
De oppositie wil de bestaande fiscale aftrekpost verbeteren en ontdoen van oneigenlijk gebruik ook al zijn vele pogingen daartoe in het verleden gestrand. Staatssecretaris De Jager zei dat de huidige fiscale aftrekpost uit de hand is gelopen nu 7 miljoen mensen (3,9 miljoen huishoudens) er gebruik van maken. Het spreekt boekdelen, zei hij, dat de uitgaven voor de huidige fiscale aftrekregeling in acht jaar tijd van 0,3 miljard euro zijn opgelopen naar 2,4 miljard euro. Veel mensen die niet chronisch ziek of gehandicapt zijn maken er gebruik van, door bijvoorbeeld brillen af te trekken. Het kabinet wil de regeling meer toespitsen op chronisch zieken en gehandicapten.
De oppositie vindt het wetsvoorstel ‘broddelwerk’. Kamerlid Weekers (VVD) vindt het onaanvaardbaar dat 3,1 miljoen mensen er op achteruit gaan. „Dit hoort in de prullenbak”. Kamerlid Leijten (SP) zei dat het voorstel tot „tweedeling”, „rondpompen van geld” en een enorme „bureaucratie” leidt.
De regeringsfracties stelden lastige vragen, maar scharen zich wel achter het doel van de plannen. „Wij hebben het volste vertrouwen dat het goed gaat, maar moeten de regering wel kritisch controleren”, zei Kamerlid Omtzigt (CDA). „De PvdA vindt de wet welkom”, zei Kamerlid Tang (PvdA). De drie coalitiepartijen vinden de nieuwe regeling eerlijker omdat de beoogde doelgroep beter bereikt wordt. Mensen die recht hebben op een tegemoetkoming maar die nooit met een belastingformulier hebben aangevraagd, krijgen die vanaf 2010 automatisch.
