Drie verzorgingshuizen in Zaandam ontvangen jaarlijks gezamenlijk 400 duizend euro van de gemeente Zaanstad voor het leveren van huishoudelijke hulp.
Collectieve uitbetaling
De tehuizen Saenden, Het Mennistenerf en Hervormd Centrum Pennemes bleken in 2007 juist te duur te zijn bij de aanbesteding van huishoudelijke hulp in Zaanstad. Nu ontvangen zij 400 duizend euro van de gemeente voor huishoudelijke hulp aan 150 tot 200 zelfstandig wonende ouderen. Uit onderzoek van de Rekenkamer Zaanstad blijkt dat gemeente naar aanleiding van klachten van de tehuizen heeft besloten dat klanten hulp moeten betalen vanuit het persoonsgebonden budget (pgb). Zij zijn echter niet in staat om dat zelf te beheren en daarom heeft Zaandam het collectief pgb betaald aan de tehuizen. Het pgb is juist bedoeld voor het individu en biedt de cliënt een keuze. Deze keuze lijkt hen te worden ontnomen door deze regeling. Het collectief pgb is een unicum.
Twijfelachtige transparantie
De Rekenkamer Zaanstad stelt de regeling ter discussie omdat uitgaven lastig zijn na te gaan. Of de verleende zorg gelijk is aan de declaraties is de vraag. De Rekenkamer meldt dat de gemeente afspraken heeft gemaakt met de verzorgingstehuizen voor het verstrekken van duurdere huishoudelijke hulp aan cliënten dan waarop zij volgens hun indicatie recht hadden.
Aline Saers: ‘Kerngedachte pgb gaat verloren’
Per Saldo, de belangenvereniging voor pgb-houders, betwijfelt de rechtsgeldigheid van de Zaanse regeling. Directeur Aline Saers noemt het een ‘vreemde constructie’. Zij vindt dat de kerngedachte van het pgb verloren gaat als de cliënt geen individuele keuzemogelijkheid meer heeft. Dat kan komen door wachtlijsten of doordat aanbieders aanbestedingen verliezen. Per Saldo gaat graag in gesprek met de gemeente Zaandam. Ze verwacht dat de zorgaanbieders die de aanbesteding hebben gewonnen dit ook zullen doen.
Nieuwe aanbesteding pgb
Volgens de Volkskrant start er in 2010 een nieuwe aanbestedingsronde. Wanneer de tehuizen niet blijken te voldoen, zal het college van burgemeester en wethouders van de gemeente een formeel besluit nemen over het collectieve pgb. Saers betreurt dat incidenten het imago van het pgb beschadigen. Het is volgens Saers voor mensen niet meer duidelijk waar het mis gaat: bij het pgb an sich of bij individuele organisaties. Door de negatieve aandacht in de media heeft het pgb een charme-offensief nodig. Daarom roept zij alle betrokkenen op om ‘het zuiver te houden’.