De Nederlandse Vereniging van Toezichthouders in Zorginstellingen (NVTZ) vindt dat gemeenten misbruik maken van een verkregen bevoegdheid als zij de Balkenende-norm als gunningcriterium gebruiken bij de aanbesteding van de thuiszorg. Dat staat in de nieuwsbrief van de NVTZ.
Misplaatst oordeel van gemeenten
De NVTZ is van mening dat gemeentebestuurders op de stoel van vakministers gaan zitten. Het oordeel van de gemeenten over de salarissen van bestuurders vindt de vereniging misplaatst, omdat de minister nog niet heeft geoordeeld. Daarnaast is de sector zelf bezig met het ontwerpen van een salariscode.
Verzelfstandiging aan banden
De verzelfstandiging van semipublieke instellingen betekent dat de overheid zich niet meer moet bemoeien met interne aangelegenheden, stelt de NVTZ. Hieronder valt ook de beloning van bestuurders. Volgens de vereniging maken gemeenten de verzelfstandiging ongedaan door het nieuwe gunningcriterium. NVTZ : “Een gemeente dient zich bescheiden op te stellen bij het opsommen van eisen en voorwaarden bij het aanbesteden van thuiszorg. Ze zou eisen moeten formuleren inzake de kwaliteit (als ze daartoe in staat is en zo niet moet de rijksoverheid en inspectie gezondheidszorg daarbij behulpzaam zijn), en inzake de te leveren kwantiteit. Daarnaast zal ze een prijs fixeren. Hoe een instelling intern functioneert, de kostprijs berekent, zijn reserves al dan niet aanspreekt, zijn medewerkers en bestuurder beloont is allemaal niet des gemeentes”.
Toepassing gunningcriterium wettelijk niet mogelijk
De Balkenende-norm kan volgens de NVTZ niet als gunningscriterium gehanteerd worden, omdat deze onvoldoende verband houdt met het voorwerp van de opdracht. Volgens de wet moet dit verband wel bestaan. Daarnaast is de Balkenende-norm geen wettelijke norm en is deze niet vastgelegd in de cao, wat betekent dat de hantering van de norm in strijd is met het vrij verkeer van diensten. “Het al dan niet toelaten van instellingen op basis van de omvang van de beloning van de bestuurder is een voorbeeld van het gebruiken van een verkregen bevoegdheid voor iets anders dan waarvoor die bedoeld is (détournement de pouvoir). Een zorginstelling die hierop afgewezen zou worden zal bij de rechter een gewillig oor vinden en zonder twijfel zijn gelijk halen”.
De vereniging heeft een kopie van het bericht in de NVTZ Nieuwsbrief gestuurd aan de gemeentebesturen in 2009 het gunningscriterium willen toepassen.