Slechts een op de vijf burgerorganisaties voelt zich serieus genomen bij de uitvoering van de Wmo. Daarmee zijn burgers nog even weinig bij de Wmo betrokken als bij de introductie van de wet drie jaar geleden. Dit blijkt uit een trendrapport van kennisinstituut Movisie.
Buiten beeld
Hoewel de Wmo tot doel heeft de civil society te revitaliseren, is de wet vooralsnog vooral een speeltje van professionele instellingen, zo blijkt uit Het spel op het maatschappelijk middenveld. Toch is de waardering onder professionals niet unaniem. De welzijnssector is positief en ziet vooral kansen, terwijl zorginstellingen over veel thema’s ronduit negatief zijn. Zo onderschrijft 61 procent van de instellingen die met kwetsbare cliënten werken de stelling dat door de Wmo doelgroepen ten onrechte buiten beeld raken. Bij de overige professionals is dit 39 procent.
Afnemende tolerantie
Volgens Movisie moeten professionele instellingen meer in het werk stellen om burgers bij de uitvoeringspraktijk te betrekken. Hierbij steekt wel een fundamenteel probleem de kop op. “Het is zeer de vraag in hoeverre ‘gewone’ burgers bereid en in staat zijn kwetsbare personen in hun eigen sociale omgeving op te vangen of ondersteuning te bieden”, aldus de onderzoekers. “De afnemende tolerantie in de samenleving voor ‘mensen met een vlekje’ vergroot bovendien de tegenstelling tussen de participatiedoelstellingen rond deze doelgroepen en de werkelijkheid.”
Rapportcijfer
Movisie ziet ook positieve ontwikkelingen. Zo is het algemene rapportcijfer voor de Wmo licht gestegen: van een 5,2 in 2007 naar een 5,5 in 2009. Ook de consequenties voor de eigen organisatie worden positiever beoordeeld: van een 5,3 in 2007 naar een 6,0 in 2009. Daarnaast zoeken organisaties elkaar steeds meer op en lijkt er meer initiatief en creativiteit mogelijk in de ondersteuning van moeilijke doelgroepen. Wel plaatst Movisie daar een kanttekening bij. Concurrentie tussen professionele organisaties leidt nu vaak nog tot inertie in plaats van innovatie.
Enquête
Aan het trendonderzoek hebben in 2009 bijna 400 organisaties en enkele tientallen uitvoerend professionals uit het maatschappelijk middenveld via een online enquête meegewerkt. Daarnaast zijn 50 gemeentelijke Wmo-beleidsplannen geanalyseerd.