Een kwart van de totale uitgaven binnen de Algemene Wet Bijzondere Ziektekosten (AWBZ) gaat naar zorg voor verstandelijk gehandicapten. In totaal gaat het jaarlijks om 4,7 miljard euro. Dit concludeert het Sociaal en Cultureel Planbureau (SCP) in haar onderzoeksrapport dat woensdag is gepresenteerd.
Stijgende zorgvraag
De vraag naar verstandelijk-gehandicaptenzorg (VG-zorg) is de afgelopen tien jaar met gemiddeld met 9 procent per jaar toegenomen, terwijl er geen aanwijzingen zijn dat er meer verstandelijk gehandicapten worden geboren volgens het SCP. In 1998 vroegen 68.000 personen AWBZ-zorg voor verstandelijk gehandicapten en in 2008 was dit aantal ruim verdubbeld naar 147.000. Het aantal jongeren tot 23 jaar VG-zorg aanvroeg, steeg in deze periode 19.000 tot 65.000.
Toestroom jongeren
Het SCP schrijft de sterk stijgende zorgaanvraag deels toe aan een ander beleid, waardoor vooral veel meer personen met lichtere verstandelijke handicaps of gedragsproblemen aanspraak kunnen maken op AWBZ-zorg. De vaak genoemde toestroom van jongeren blijkt volgens het SCP een belangrijke, maar geen volledige verklaring voor de stijging. Ook instroom van ouderen zorgen hiervoor. Bovendien leven mensen steeds langer. Bijna de helft van de totale groei in de zorgvraag komt door de toename van mensen in langdurig verblijf. Verder was de groei in begeleiding verantwoordelijk voor bijna een kwart van de totale groei.
Gewijzigde toelatingsregels
Het SCP verklaart de stijging onder meer door verandering van de toelatingsregels in 2005. Ook mensen met licht verstandelijke handicaps, zoals zwakbegaafen, kunnen sinds 2005 begeleiding en ondersteuning krijgen vanuit de AWBZ als ze bijvoorbeeld gedragsproblemen hebben. Daarbij zijn de methodes voor het stellen diagnoses verbeterd. Verstandelijk gehandicapten leven bovendien langer door betere zorg.
