Sterftecijfers zijn een slechte maatstaf voor de kwaliteit van ziekenhuiszorg. Dat stellen wetenschappers in het British Medical Journal en het Nederlands Tijdschrift voor Geneeskunde (NTvG). De auteurs zien meer in outcome monitoring op basis van criteria als bacteriële besmetting.
Niet valide
Volgens Richard Lilford van de University of Birmingham en Peter Pronovost van de Johns Hopkins University School of Medicine wordt het gebruik van gestandaardiseerde sterftecijfers in stand gehouden door besluitvormers die deze cijfers tegen beter weten in als maatstaf voor zorgkwaliteit presenteren. Volgens Lilford en Pronovost zijn de gestandaardiseerde sterftecijfers niet valide omdat ze geen rekening houden met verschillende typen patiënten of met meetverschillen tussen ziekenhuizen.
Botte methode
De auteurs zien meer in de observatie van ziekte-uitkomsten die werkelijk een afspiegeling zijn van ziekenhuiszorgkwaliteit, zoals het aantal bacteriële besmettingen. Daarnaast pleiten zij voor het gebruik van medische dossiers. “Het onderzoeken van dossiers om te kijken of de juiste behandeling is gegeven en fouten zijn voorkomen is veel informatiever dan de ‘rotte appels’ eruit te pikken met de botte methode van HSMR”, aldus Lilford en Pronovost.
Geloofwaardigheid
De auteurs krijgen bijval van Nick Black van de London School of Hygiene and Tropical Medicine. Hij wijst er op dat sterfte in het ziekenhuis vaak een verwachte en geaccepteerde uitkomst is en dat patiënten soms juist worden opgenomen voor zorg rond het levenseinde. Gestandaardiseerde sterftecijfers houden hier geen rekening mee en zijn dus een onstabiele maat. Volgens Black zijn andere meer gespecialiseerde databronnen, die behalve sterfte rekening houden met andere ziekte-uitkomsten, beter geschikt als maat voor de kwaliteit van ziekenhuiszorg. “Een verschuiving van aanpak zou de geloofwaardigheid en steun van artsen verbeteren en een breder, meer valide verslag geven van hoe goed een ziekenhuis presteert”, aldus Black. “Dit moet samengaan met het verlaten van HSMR’s. Die zijn niet geschikt.”
Debat
Ook in Nederland woedt het debat over het gebruik en openbaar maken van sterftecijfers voort. Vooralsnog hebben de voorstanders de overhand. Zo heeft minister Klink van Volksgezondheid bepaald dat ziekenhuizen binnen afzienbare tijd verplicht worden om hun sterftecijfers openbaar te maken.