Door op een andere manier met agressieve patiënten om te gaan, kan separeren vaak worden voorkomen. Helemaal geen isoleercellen lijkt centrummanager Ellen Jacobs van GGzE voorlopig nog een utopie, maar er is wel een omwenteling gaande in de Nederlandse psychiatrie.
Separeren verminderen
Kwamen tot enkele jaren geleden lastige of agressieve patiënten al snel in de isoleercel terecht, veel instellingen zoeken nu naar manieren om dat te voorkomen. De koerswijziging kwam nadat veel misstanden aan het licht waren gekomen over patiënten die volledig aan hun lot werden overgelaten ‘in de separeer’. De Tweede Kamer greep in en eiste maatregelen.
Succesvolle aanpak
In de Eindhovense GGzE ontwikkelden medewerkers een aanpak waarbij vertrouwen centraal staat. Volgens de Inspectie voor de Gezondheidszorg (IGZ) is het één van de succesvolste projecten van het land. Ellen Jacobs vertelt dat patiënten die nieuw worden opgenomen tegenwoordig vaak worden ontvangen met koffie en een worstenbroodje. “Je moet niet vergeten dat ze hier vaak terechtkomen vanuit een crisissituatie. Het kan zijn dat ze al lang niks hebben gegeten.”
De instelling stopte ook de training omgaan met Dreigend Destructief Gedrag. De medewerkers leerden tijdens deze cursus om zich te wapenen tegen de cliënt. Terwijl het personeel nu juist contact probeert te krijgen met nieuwe bewoners van de afdeling. “Vanuit dat contact neemt de agressie vaak af.”
Creativiteit medewerkers
Volgens Jacobs is er een categorie cliënten die moeilijke gesprekken uit de weg gaat door bijvoorbeeld met kopjes te gaan gooien. “Van vroeger weten ze dat ze dan in de separeer worden gezet en zo krijgen ze dan hun zin.” Ook in deze gevallen moeten medewerkers creatief zijn en via gesprekken de bewoner op een ander spoor zien te krijgen.
Een patiënt kan bijvoorbeeld het advies krijgen buiten een ommetje te maken, zodat hij of zij tot zichzelf kan komen. “Of we vragen of hij even in een comfortroom wil. Dat is een kamer die gezellig is ingericht waar de cliënt tot rust kan komen.”
Separeerruimte als intensive care
Mocht niets helpen en blijft de patiënt agressief, bijvoorbeeld omdat hij drugs heeft gebruikt, dan moet de mogelijkheid van opname in de isoleerruimte overblijven. “Maar pas als andere maatregelen niets hebben opgeleverd”, stelt Jacobs. “Wij zien die ruimte dan als een soort intensive care. We blijven die persoon intensief begeleiden.”
Daling separaties
Sinds het project in 2008 begon, daalde het aantal patiënten in de separeercel aardig gedaald, net als het aantal uren dat deze mensen in afzondering doorbrengen. “Er zijn instellingen die de separeerruimte meteen hebben gesloten. Wij zijn niet zover gegaan. Voor personeel kan dat gevaarlijk zijn. Het kan ook gebeuren dat moeilijke cliënten vervolgens naar andere instellingen moeten worden doorgestuurd.” (ANP)
>> Skipr community <<
In de Skipr community ‘Moedig Leiderschap’ kunt u met uw LinkedIn-profiel discussies voeren, stellingen poneren en presentaties en bestanden delen. Zorgprofessionals kunnen online met elkaar van gedachten wisselen over leiderschap in de zorg. Meld u aan bij de community ‘Moedig Leiderschap’.