Het komt nog te vaak voor dat onrustige ouderen in verpleeghuizen of in de thuiszorg worden vastgebonden in bed of in hun stoel. Dat heeft woordvoerster Elly Duijf van de projectgroep IDé maandag gezegd. De projectgroep helpt instellingen alternatieven door te voeren voor de ‘vrijheidsbeperkende maatregelen’. Dinsdag vindt in Den Haag een conferentie plaats om de nieuwe aanpak te promoten.
Verbod op vrijheidbeperking
Volgens Duijf dringt de tijd. Volgend jaar wordt het verboden om ouderen vrijheidsbeperkende maatregelen op te leggen. Alleen als er geen alternatieven mogelijk zijn, mogen verzorgenden de onrustige ouderen nog vastbinden, rustgevende medicijnen toedienen of achter slot en grendel zetten.
Onafhankelijke cijfers
Er zijn onderzoeken die aangeven dat het beperken van de vrijheid afneemt in de ouderenzorg. Maar, zegt Duijf, de cijfers zijn gebaseerd op steekproeven op basis van gegevens die de instellingen zelf aanleveren. Eind dit jaar worden onafhankelijke cijfers gepresenteerd.
Genoeg alternatieven
Er blijkt bijna altijd een alternatief te zijn voor het vastbinden of voor de andere beperkende maatregelen, stelt ze. “Dementerende ouderen worden vaak aan het eind van de dag onrustig, terwijl juist dan het personeel naar huis gaat. Als de deur van de afdeling op slot zit, geeft dat veel agressie of nog meer onrust bij de bewoners.”
Succesvolle proeven
Er zijn succesvolle proeven gedaan waarbij de ouderen op de gangen geen deuren meer tegenkomen, en bijvoorbeeld zo lang ze willen rondjes kunnen lopen. Als ze moe zijn, brengt een verpleegkundige hen weer terug naar hun eigen plek. Volgens de projectleidster veroorzaakt deze aanpak minder irritatie en boosheid bij patiënten.
Vrijheid in verpleeghuis
Ze vertelt over een recent bezoek aan een traditioneel verpleeghuis: “Alleen de voordeur is daar nog taboe voor de patiënten. Verder mogen ze door het hele gebouw lopen. Ze mogen met de lift mee, ze mogen in het restaurant. Alleen als ze naar buiten willen, is er een receptioniste die hen afleidt en binnenhoudt.”
Bedhekjes
Ook bedhekjes die voorkomen dat ouderen ’s nachts op de grond vallen, zijn volgend jaar in principe verboden. “Want ook die beperken de vrijheid”, zegt Duijff. “Ze zijn niet nodig als je de bedden op de grond legt. Dan kunnen ouderen niet meer vallen en hun heup breken. Er zijn ook kussentjes op de markt die voorkomen dat mensen vallen, maar toch de vrijheid geven om uit bed te gaan als ze dat willen.”
Kwestie van cultuuromslag
Volgens Duijf kost de nieuwe aanpak niet veel geld. ”Het gaat soms om wat hulpmiddelen die moeten worden aangeschaft. Meestal is het gewoon een kwestie van een cultuuromslag die mensen tussen de oren moeten maken” (ANP)
