Patiëntvriendelijk werken en kwalitatief goede, betaalbare curatieve zorg zijn alleen mogelijk als de hele ziekenhuisstructuur op de schop gat. Vooralsnog maken wet- en regelgeving een dergelijke omslag onmogelijk. Dit constateert NIVEL-onderzoeker Leti Vos, die op 8 oktober promoveert aan de Universiteit van Maastricht.
Specialiseren
Patiënten zien zich al jaren geconfronteerd met lange wachttijden en een gebrekkige afstemming tussen zorgverleners. Om deze problemen bij de wortel aan te pakken moeten ziekenhuizen hun zorg volgens Vos anders organiseren. De traditionele organisatie in specialistische afdelingen zou moeten plaats maken voor een procesgerichte organisatie, die zich specialiseert in een beperkt aantal aandoeningen.
Zorgplicht
Dat deze stap zoveel voeten in de aarde heeft, is volgens Vos te wijten aan de bestaande wet- en regelgeving in de zorg. Ziekenhuizen zijn vooralsnog verplicht om aan alle patiënten zorg te verlenen. Deze zorg moet bovendien beschikbaar zijn binnen een bepaalde tijd en afstand. Dit staat haaks op de uitgangspunten van een procesgerichte organisatie. Bij zo’n organisatie draait het om specialisatie in bepaalde patiëntengroepen met voldoende volume, waardoor medisch specialisten voldoende ervaring opdoen en het aantal complicaties en de ligduur verminderen.
Rem
Vos constateert dat het huidige wettelijke kader ook een rem heeft gezet op actieprogramma’s als Sneller Beter. De facto beperkte dit programma zich tot het optimaliseren van specifieke zorgprocessen. Vos ziet niettemin een klein lichtpuntje. “De manier waarop ziekenhuizen tot 2005 op prestaties werden afgerekend, hield feitelijk de bestaande aanbodgerichte functionele structuur in stand”, aldus Vos. “De huidige, procesgerichte financiering in DBC’s stimuleert waarschijnlijk wel de samenwerking tussen verschillende specialismen.”
