Door het scheiden van wonen en zorg kunnen in 2020 zo’n 76 duizend gehandicapten voor huisvesting geen beroep meer doen op de AWBZ. Nog eens vijftigduizend gehandicapten zullen voor zorg, begeleiding of dagbesteding op andere bronnen aangewezen zijn dan de AWBZ. Dat becijfert het TNO in de Trendanalyse Verstandelijk Gehandicaptenzorg, waarin de gevolgen van de voorgenomen maatregelen van het kabinet Rutte in kaart worden gebracht.
Overheveling
De plannen van Rutte voorzien ondermeer in een beperking van de aanspraak op AWBZ-zorg, het scheiden van wonen en zorg en de overheveling van taken naar de gemeenten. Dit betekent dat in 2020 ruim 33 duizend mensen met verstandelijke beperkingen zijn aangewezen op de gemeenten voor dagbesteding, vervoer of begeleiding, zo becijfert TNO. Gemeenten krijgen in 2020 ook te maken met de zorg voor ongeveer 5400 jongeren met licht verstandelijke beperkingen, die behandeld moeten worden en niet meer thuis kunnen wonen.
Eigen woonruimte
Naar schatting van het TNO zullen 76 duizend mensen met verstandelijke beperkingen niet meer wonen op kosten van de AWBZ, maar zullen hun eigen woonruimte bij de zorgaanbieder of elders gaan huren. Naar schatting kunnen 13 duizend gehandicapten in 2020 geen beroep meer doen op langdurige zorg via de AWBZ. Ook bij ongewijzigd beleid zal de verwachte vraag naar AWBZ-zorg door gehandicapten in 2020 volgens TNO dalen, zij het zeer bescheiden.
Verhoogd risico
TNO vraagt in de trendrapportage specifiek aandacht voor de stijgende gemiddelde leeftijd van verstandelijk gehandicapten. Zij hebben sowieso een verhoogd risico op bijkomende aandoeningen, maar met het ouder worden nemen de kans op en de ernst van de bijkomende beperkingen toe. Dit vraagt om extra aandacht van zorgverleners en de omgeving. De kabinetsplannen gaan juist uit van een grotere eigen verantwoordelijkheid voor cliënten, familie of vertegenwoordigers. Het probleem is volgens TNO dat oudere cliënten vaak geen steunsysteem meer hebben en bovendien slecht in staat zijn hun noden en wensen kenbaar te maken.