GGZ Nederland is ongelukkig met de manier waarop minister Edith Schippers van VWS de verlaging van de eigen bijdragen bekostigt. Dat zegt directeur Paul van Rooij donderdag in een telefonische reactie. “Dit treft de kwetsbaarste patiënten.”
Schippers schreef maandag in een voorhangbrief aan de Tweede Kamer dat ze de tarieven voor DBC’s van 18.000 en meer minuten zal aftoppen. Voor die DBC’s gaat hetzelfde tarief gelden als voor de DBC’s van 12.000 tot 18.000 minuten. De minister doet dit om de eigen bijdrage voor de tweedelijns ggz te kunnen verlagen tot maximaal 200 euro per jaar, ongeacht het aantal geopende dbc’s per patiënt. Daarmee volgt ze een motie van Kees van der Staaij (SGP) en Hanke Bruins Slot (CDA). Zij verzochten de minister om het risico op zorgmijding te beperken door de meest kwestbare patiënten te ontzien.
Continue ondersteuning
En precies aan dat doel schiet de maatregel van Schippers nu voorbij, meent directeur Van Rooij. De maatregel treft patiënten met bijvoorbeeld zeer ernstige autistische stoornissen, die dankzij ambulante begeleiding nu zelfstandig ‘in het leven worden gehouden’. “De maatregel treft mensen die zwaar ziek zijn en die continue ondersteuning nodig hebben. Een alternatief is er voor hen eigenlijk niet, behalve dan opname in een kliniek wat bovendien nog duurder is.”
3000 patiënten
Volgens Van Rooij gaat het om zo’n 3000 patiënten die de gevolgen van de maatregel zullen voelen. GGZ Nederland heeft de minister gewezen op de dreigende situatie. Van Rooij: “Zij zegt alleen de motie van de Kamer uit te voeren.” De organisatie zal daarom rond Prinsjesdag de Kamerleden proberen te overtuigen van alternatieven. Van Rooij: “Beter is het de prijs van kortdurende dbc’s te verlagen.”
Overschrijdingen
Schippers maakte begin juni een pakket maatregelen bekend waarmee ze de overschrijdingen in de zorg wil terugdringen. Vooral de ggz moet veel inleveren. Of de invoering van een eigen bijdrage voor de tweedelijns ggz het gewenste effect heeft, valt overigens nog te bezien, zo waarschuwt het Trimbos Instituut deze week. Het instituut onderzocht aan de hand van een aantal scenario’s wat de mogelijke gevolgen zijn van invoering (en verhoging) van het eigen risico.
Trimbos onderzoek
Dat was niet eenvoudig, stelt onderzoeker Filip Smit. Volgens Smit ontbreekt in de literatuur ‘harde evidence’ over het effect dat een prijsprikkel heeft op het hulpzoekgedrag van patiënten. Dat is niet alleen voor de wetenschappers lastig: “Het kabinet en dus deze minister hebben ook geen harde gegevens over wat er gaat gebeuren als je een prijsprikkel loslaat.”
Verschuiving zorgvraag
Uit de scenarioanalyse van Trimbos blijkt dat er wel eens een verschuiving in de zorgvraag kan optreden. Zo kan de druk op de huisarts en diens praktijkondersteuner sterk toenemen, omdat die zorg buiten de eigen bijdrage valt. E-Mental Health zou die verschuiving kunnen opvangen, schrijven de onderzoekers, ware het niet dat ook daarvoor een eigen bijdrage wordt verlangd. In het rapport: “Zo blijft de zorg onder druk staan.”
Maatschappelijke kosten
Ook zou een verschuiving van kosten kunnen optreden. Smit: “De conclusie is tweeledig. Op basis van de onderzochte scenario’s lijkt de minister gelijk te krijgen omdat de zorgkosten omlaag gaan. Maar mogelijk ontstaan elders in de maatschappij kostenposten, bijvoorbeeld op de arbeidsmarkt door ziekte van werknemers.” Om die reden pleiten de onderzoekers dan ook voor goed flankerend beleid. Waaruit dat moet bestaan weten zij niet. Daarover zouden politiek, patiënten, verzekeraars en zorgaanbieders moeten overleggen. (Daan Marselis)
