De Nederlandse zorgsector is niet klaar voor aandeelhouderschap. Ziekenhuizen mogen per 2012 winst maken, maar nergens zijn de belangen van nieuwe investeerders en aandeelhouders geregeld.
Hoogleraar Healthcare Entrepreneurship
Volgens Loek Winter, de nieuwbakken hoogleraar Healthcare Entrepreneurship, biedt de bestaande Zorgbrede Governancecode geen ruimte voor aandeelhouders. In plaats daarvan wil hij de code-Tabaksblat invoeren. Vandaag hield hij zijn inaugurele rede voor de Nyenrode Business Universiteit.
Code-Tabaksblat
In de code-Tabaksblat is de rol van aandeelhouders omschreven en geregeld. Zij geldt voor beursgenoteerde bedrijven. Ze kwam in 2004 tot stand onder leiding van Morris Tabaksblat, oud-topman van Unilever; in 2009 is ze geactualiseerd.
De Zorgbrede Governancecode werd voor het eerst in 2005 opgesteld en vijf jaar later aangescherpt. Zij is gebaseerd op het rapport Health Care Governance uit 1990. Daarin doet de commissie-Meurs aanbevelingen voor goed bestuur, goed toezicht en adequate verantwoording.
Mankement Governancecode
Een ander mankement van de Zorgbrede Governancecode, aldus Winter, is de controle op de bestuurders. Het interne toezicht op een Raad van Bestuur door de Raad van Toezicht blijft vaak onder de maat. Stuntelende toezichthouders verergeren de situatie. Maar zelf zijn zij aan geen enkele vorm van controle onderworpen. ‘Hoogste tijd dat dit verandert,’ stelt Winter.
‘Medical mall’
Zorgondernemer Winter, eigenaar van de DC|Groep en de MC|Groep, gaf de toehoorders op de Nyenrode Business Universiteit drie andere boodschappen mee. Het traditionele ziekenhuis (‘one size fits all’) heeft zijn langste tijd gehad. Daarvoor in de plaats komt de ‘medical mall’, een verzamelgebouw met alleen A-merken.
In deze medische supermarkt worden elementen van de klassieke non-profit zorg gecombineerd met winstgevende onderdelen van zelfstandige behandelcentra (zbc’s). De consument krijgt er in elk geval meer waar voor zijn geld, aldus de hoogleraar.
Financiering zorgsector onder druk
Hij toont verder aan dat de financiering van de zorgsector steeds moeilijker wordt. Banken moeten honderden miljoenen euro’s afboeken op bestaande risico’s. Daardoor gaat de zorgsector, de grootste bedrijfstak van Nederland, veel meer risico lopen op oude leningen. In de zorg liggen nieuwe businessplannen klaar ter waarde van twee miljard euro. Maar de banken worden steeds terughoudender om geld uit te lenen. ‘Zij vernieuwen door niets te doen,’ stelt Winter.
Privaat geld
Nog is van de ruim 20 miljard euro die er dit jaar omgaat in de ziekenhuiszorg, slechts 1,5 procent afkomstig uit privaat geld (335 miljoen euro). Volgens Winter kan dit percentage stijgen naar 25 procent, oftewel 5 tot 8 miljard euro. Want private investeringen en aandeelhouderschap hebben de toekomst in de zorg.
Tekortschietende governance
In Skipr magazine nr.11 dat half oktober 2011 verschijnt, staat een uitgebreid essay van Loek Winter over de tekortschietende governance in de zorgsector. Het is gebaseerd op zijn inaugurele rede en op zijn boek ‘Zorgondernemerschap als therapie’ dat dinsdag 11 oktober is verschenen.
Loek Winter bij het Skipr 99 event
Winter heeft dinsdagmiddag enkele schoten voor de boeg gelost over de kwaliteit van toezicht. Het debat gaat verder op woensdag 7 december 2011. Dan licht hij zijn analyse en voorstellen toe tijdens het Skipr 99 event in ‘s-Hertogenbosch. Bij Skipr gaat hij de dialoog aan met collega-hoogleraar, gemeenteraadslid en senator Kim Putters uit Rotterdam. Beiden kruisen de degens met bestuurders en toezichthouders over de vraag: wat zeggen recente incidenten en drama’s over de kwaliteit van toezicht? Lees meer in de uitnodiging voor dit event, en meld u aan.
Lees het blog van Ruud Koolen: Politiek, pers, prof: Loek Winter verzet de bakens
|
|