Ondanks het uitblijven van grote problemen merkt de IGJ op dat het faillissement tot onrust en ingrijpende wijzigingen in het zorgaanbod leidde, zoals het verdwijnen van de afdeling klinische verloskunde in Lelystad. “Dat bracht risico’s met zich mee”, aldus de IGJ.
Niettemin bleven de voorwaarden voor veilige zorg overeind, aldus de inspectie. Ook heeft de inspectie geen calamiteiten geconstateerd. Dat er veilige zorg werd geleverd, is voor een groot deel te danken aan de professionaliteit, veerkracht en betrokkenheid van de zorgverleners, zo stelt de IGJ.
Moeizaam
De inspectie wijdt zijdelings aandacht aan de overdracht van patiëntgegevens door nieuwe eigenaar St Jansdal aan derde partijen, zoals de kaakchirurg die buiten het ziekenhuis zelfstandig verder wilde en de reumatologen die aansluiting zochten bij Reumazorg Zuid West Nederland. “De kaakchirurg gaf aan dat – na een moeizame aanloopperiode – de overdracht van de patiëntendossiers redelijk verliep. St Jansdal stuurde de gegevens in één groot PDF bestand wat het zoeken naar de juiste patiëntgegevens bemoeilijkte. Ook Orthoparc en Reumazorg Flevoland gaven aan grote problemen te hebben ervaren bij St Jansdal om de patiëntendossiers te ontvangen van patiënten met wie aantoonbaar een behandelrelatie werd gecontinueerd bij één van hun medisch specialisten.”
Aanbeveling
Om ongelukken in de toekomst te voorkomen pleit de inspectie er voor dat zorgaanbieders in financiële problemen beter en gestructureerd nadenken over de risico’s voor patiëntveiligheid en continuïteit van zorg. Ook de afstemming met betrokkenen moet beter.
Ongekend complex
Ook de inspectie zegt te willen leren van de gang van zaken rond de faillissementen van MC IJsselmeerziekenhuizen en MC Slotervaart. “Een dermate ongekende en complexe situatie” als deze faillissementen heeft wat de inspectie betreft in ieder geval duidelijk gemaakt dat regulier toezicht niet volstaat. “In een situatie als deze waar niet alleen de structuur van de normale werkwijze wegvalt, maar ook het perspectief op het herstel van die structuur ontbreekt, hebben betrokkenen er behoefte aan dat de inspectie haar rol op een andere manier invult”, aldus de IGJ.
De inspectie onderstreept dat ze niet eigenstandig aanbevelingen over het eigen functioneren kan doen en kijkt uitdrukkelijk in de richting van de Onderzoeksraad voor Veiligheid en de door de minister ingestelde onafhankelijke onderzoekscommissie.
Ja, de zorgverleners presteren vele malen meer dan alle beleidsvoerders er omheen. Ondanks het wanbeleid, het onmogelijk maken van hun taken en hun uitzicht op ontslag hebben ze geen patiënt tekort gedaan! Chapeau!
De Onderzoeksraad voor Veiligheid kwam tot de conclusie dat ten gevolge van de afwikkeling van het faillissement van MC IJsselmeerziekenhuizen een aantal risico’s zich gelijktijdig hebben voorgedaan (behandeling zonder achtervang om complicaties op te vangen, beperkte operationele capaciteit in de ontvangende ziekenhuizen, patiëntgegevens/overdracht niet op orde en onderbreking behandelingen met risico op vertraging, terugval en/of zorgmijding. Volgens de Onderzoeksraad waren genoemde risico’s vermijdbaar met een gepaste voorbereiding. Bij de voorbereiding was IGJ betrokken via een continuïteitsplan wat in de praktijk niet bleek te functioneren . De zorgplicht is een resultaatsverplichting van zorgverzekeraar Zilveren Kruis jegens natura patiënten. In de aanloop naar het faillissement had IGZ het ertoe kunnen leiden dat de NZa maatregelen zou treffen om continuïteit van zorg (tijdelijk) via een gecontroleerde sluiting veilig te stellen. Dat gebeurde niet. De aanbeveling in het artikel is opmerkelijk doordat IGZ verwijst naar zorgaanbieders. Er lijkt, gezien het voorafgaande, ruimte voor verbetering aan de zijde van IGZ.