De zorg wordt geconfronteerd met een dominante en urgente vraag; de vraag naar zorg voor patiënten die getroffen zijn door het Corona-virus. Er wordt grote inzet gevraagd van zorgprofessionals, bestuurders en het ministerie van volksgezondheid. Nederland toont zich solidair met zowel de patiënten als de professionals. Hulde!
Andere zorg onbedoeld verdrongen
Naarmate de coronacrisis langer duurt wordt er een aanhoudend en groot beroep gedaan op beschikbare zorgprofessionals en behandelcapaciteit. Onbedoeld wordt hierdoor andere zorg verdrongen. En dat wordt steeds meer zichtbaar en voelbaar. Wat zijn de gezondheidseffecten daarvan? Deze vraag is moeilijk te beantwoorden omdat we geen compleet overzicht hebben wat de gevolgen zijn van het niet geven of opschorten van deze verdrongen zorg. Wat we wel weten is dat als de crisis langer aanhoudt, de gevolgen ernstiger worden.
In de hectiek van het moment kiezen we in deze crisisfase voor de medemens die op leven en dood tegen Corona strijdt. Maar naarmate deze strijd voortduurt, wordt het probleem van verdringing groter. Ik vind het de taak van het Zorginstituut om in kaart te brengen welke zorg nu in de knel komt, ook al missen we nu de gebruikelijke instrumenten, zoals bijvoorbeeld kosteneffectiviteitsanalyses. Met deze uitzonderlijke situatie hebben we geen ervaring, maar ik vind dat we de afweging tussen de kernwaarden van ons stelsel – kwaliteit, toegankelijkheid en betaalbaarheid – wel moeten blijven maken. En ons daarbij moeten realiseren dat niet alles wat telt ook geteld kan worden! Want hoe wegen we bijvoorbeeld de consequenties van vereenzaming in de GGZ en de gehandicaptenzorg?
Dilemma
In deze crisisfase vind ik net als alle Nederlanders dat de inspanningen zich moeten richten op het bestrijden van het Covid-19 virus. We krijgen door die inspanning en de opgedane kennis steeds betere inzichten voor de behandeling en begeleiding van de individuele patiënten. Ook door betere indicatiestelling voor een ziekenhuis- en IC-opname en door opschaling van behandelcapaciteit buiten het ziekenhuis gaat het Nederland hopelijk lukken om de crisis binnen de perken te houden. Maar tijdens deze broodnodige aanpak moeten we oog houden voor de behandelcapaciteit voor de overige zorg. En dat is geen eenvoudig dilemma.
Kennis vergaren
Het Zorginstituut neemt zijn verantwoordelijkheid voor mensen die nu langer moeten wachten op hun onderzoek of behandeling én voor de zorgprofessionals die de verantwoordelijkheid voor de besluiten daarover moeten nemen. We nemen daarom nu het initiatief om de betrokken partijen bij elkaar te brengen om samen kennis over de gevolgen van de coronacrisis en de verdringing van andere noodzakelijke zorg te vergaren. Op basis hiervan kunnen we met de expertise van onze commissies werken aan scenario’s om de bestaande en de vrijkomende zorgcapaciteit zo zinnig mogelijk in te zetten om de coronacrisis onder controle te krijgen. Én tegelijkertijd ook andere noodzakelijke zorg te blijven bieden!
Sjaak Wijma
Voorzitter raad van bestuur Zorginstituut Nederland
Nederlandse Federatie v Kankerpatiëntenorganisaties heeft onderzoek uitgezet naar hoe kankerpatiënten de (uitgestelde of ontweken) zorg en informatie hier ervaren tijdens de coronacrisis. Er moeten snel scenario’s en besluiten komen voor middellange termijn, want er komt een stuwmeer aan (uitgestelde of ontweken) zorgvraag aan. Graag centrale coördinatie hierop, dit is een crisis. We denken mee en delen de ervaringsdata graag. Arja Broenland, directeur-bestuurder NFK