Dat is ook logisch, want privacy is een groot goed. Maar moeten we nu dit soort afwegingen niet opnieuw tegen het licht houden? Waar de zorgverleners nu volop bezig zijn met de directe patiëntenzorg, is het goed om op het snijvlak van Zorg en ICT juist nu een bijdrage te leveren om die zorg zo soepel mogelijk te laten verlopen.
Als we kijken naar de zorg zien we nieuwe een werkelijkheid, waarbij we geconfronteerd worden met een aantal nieuwe feiten:
- Er komt een grote golf COVID-19-patiënten aan.
- Naar verwachting zal de toestroom naar ziekenhuizen nog zeker wekenlang, of zelfs maanden- lang aanhouden.
- In de ziekenhuizen is het devies: “alle handen aan het bed”.
- Alle IC-bedden in Nederland zullen hard nodig zijn om de Corona-patiënten op te vangen.
- Om de patiëntenzorg (lees: IC-bedden) volledig te benutten zal er veel beweging van patiënten tussen de zorginstanties zijn, lees: toename in transfer van patiënten.
- Dat vraagt ook om medische overdracht van patiënten met de bijbehorende medische informatie-uitwisseling.
Patiënttoestemming via “Opt-In” belemmert de zorg
Eén van de hobbels in de gegevensoverdracht is de patiënttoestemming die via “Opt-In” geregeld is. Dat wil zeggen: gegevens mogen uitgewisseld worden, als de patiënten daar van tevoren actief “JA” tegen hebben gezegd. In sommige systemen (bijv. XDS) zijn bijvoorbeeld medische beelden “gereed” om uitgewisseld te worden, maar is er een technische beperking ingebouwd omdat de patiënt (nog) geen toestemming heeft gegeven. Dat belemmert daarmee het verlenen van de best mogelijke zorg.
Door het actief te moeten registreren van welke patiënt en er met welke zorginstantie gegevens uitgewisseld mogen worden is er een enorm administratief proces ontstaan. Het lijkt verstandig deze tijdrovende procedures nu niet in stand te houden.
Oplossing: Opt-Out
Een oplossing hiervoor kan zijn de patiënttoestemming voor gegevensuitwisseling via “Opt-Out” te regelen i.p.v. ”Opt-In”. Daarmee geeft elke patiënt automatisch toestemming voor het delen van gegevens, tenzij zij vooraf expliciet hebben aangegeven dat ze dit niet willen (een “NEE” voor het uitwisselen van gegevens met andere zorgaanbieders). Zie ook de donorregistratie, hier werkt met al met het Opt-Out beleid.
Als deze nieuwe spoedmaatregel van kracht wordt zal het nog een hele opgave zijn om dit door te voeren in alle werkprocessen en informatie-systemen. Maar de vraag blijft overeind: Is patiënttoestemming voor gegevensuitwisseling via “Opt-In” nog wel van deze (crisis-)tijd?
Stijn Vedder
Senior Consultant – Luckt BV