Extra kosten
Bijna alle ggz-instellingen werken tijdens de coronacrisis gewoon door, zegt Rutten: “Ze leveren extra inspanningen om de problematiek het hoofd te bieden. Ze maken daardoor juist extra kosten door maatregelen om alternatieve vormen van zorg te organiseren. Dat de zorgverzekeraars 60 tot 85 procent van de omzet willen vergoeden, is voor ons niet voldoende.”
Uit onderzoek van Fizi, de vereniging voor zorgfinancials, en adviesbureau Finance Ideas naar de gevolgen van de coronacrisis blijkt dat de ggz-sector de hardste klap verwacht – ondanks de compensatie van de verzekeraars. Aankomend Fizi-directeur Jorrit Wigchert: “Ggz-instellingen draaien al met dunne marges en hun reserves zijn niet groot. Financials in de ggz zeggen in het onderzoek dat bij hen ‘financiële continuïteit’ nu het belangrijkste thema is.”
Reserves beperkt
Bestuurder Rutten van GGZ Nederland: “We kunnen niet op korte termijn omvangrijk snijden in de variabele kosten. De marges in de ggz zijn smal en de reserves beperkt.” Het gemiddelde rendement in de ggz is één procent, zegt Rutten: “Als een instelling na de tegemoetkoming van de zorgverzekeraars tien à vijftien procent van de omzet blijft missen, lijdt je een groot verlies. Elke vergoeding van de zorgverzekeraars die lager is dan 100 procent leidt tot het wegvallen van ggz-aanbieders. Personeel en patiënten zijn dan de dupe.”
Rutten ziet dat de omzet bij ggz-instellingen de afgelopen weken is gedaald met vijf tot soms dertig procent. Een van de oorzaken is dat het aantal doorverwijzingen van cliënten via de huisarts tijdens de coronacrisis vele tientallen procenten is teruggelopen.
Financieel risico
Voor veel ggz-instellingen is het moeilijk en soms onmogelijk om rood te staan bij banken of leningen af te sluiten. Oorzaak: veel banken vonden het financieel risico al voor de coronacrisis te groot. “Als het al lukt een lening te sluiten, worden de instellingen geconfronteerd met hoge schulden”, vertelt Rutten: “Dat kan leiden tot nieuwe ernstige problemen. Daardoor kan ook de kwaliteit van de zorg onder druk komen.”
Rutten schetst de extra inspanningen die het personeel nu doet om de gevolgen van de coronacrisis te beperken. Ggz-instellingen investeren mee in samenwerking tussen (crisis) teams – intern en extern. Het personeel bezoekt meer cliënten thuis: ook dat kost extra tijd en geld.
Inzet e-health
Bovendien is volop ingezet op e-health. Daarmee kan inmiddels veel reguliere ambulante zorg online worden gedaan. Ook is de inrichting van instellingen aangepast aan de anderhalvemeterregel en werden quarantaineruimtes gemaakt. Rutten: “We draaien op de top van ons kunnen.” Hij roept de zorgverzekeraars op: “Alleen schouder aan schouder kunnen we de coronacrisis bestrijden.”
De meeste GGZ-instellingen hebben behoorlijke wachtlijsten. Daarnaast wordt gezegd dat er veel extra inspanningen worden gedaan in deze tijden. Dan begrijp ik niet helemaal waardoor de omzet (te declareren uren) dan meteen zo dramatisch omlaag is gegaan. Dat strookt volgens mij niet helemaal met elkaar.