Samenwerken in zorgnetwerken

Samenwerking is binnen netwerkzorg essentieel, maar ook complex. Wilfrid Opheij is op zoek gegaan naar de ingrediënten van duurzame en vitale zorgnetwerken. Op basis van zijn ervaringen in verschillende allianties en netwerken heeft hij vijf condities geïdentificeerd die onmisbaar zijn voor een goed functionerende alliantie of netwerk. Wilfrid Opheij deelt zijn visie op het creëren van netwerkwaarde en het samenwerken in netwerken. Netwerkleiderschap betekent condities creëren voor kansrijke samenwerking. Daarnaast gaat Wilfrid in op de verschillende archetypen van samenwerken in de zorg.

Partijen gaan pas samenwerken wanneer zij geloven dat de samenwerking betekenisvol is en ook echt meerwaarde oplevert voor de eigen organisatie. In de gedeelde ambitie van het samenwerkingsverband moeten alle partijen zich herkennen. Daarnaast heeft iedereen belangen; individuele belangen, organisatie belangen en collectieve belangen. Het is de kunst om met respect voor elkaars belangen te komen tot oplossingen die in ieders belang zijn.

Een netwerkorganisatie kan pas succesvol zijn als zorgorganisaties en individuen over hun eigen schaduw heen springen en eigen belangen parkeren. Samen waarde toevoegen aan het maatschappelijke belang is de motor van netwerkorganisaties. In Noord-Holland is een heel krachtig netwerk georganiseerd rondom de zorg voor kwetsbare ouderen. Dankzij de samenwerking tussen ziekenhuizen, huisartsen en VVT voor kwetsbare ouderen in deze regio, is de zorg voor ouderen fors verbeterd en passend ingericht. Jolanda Buwalda, voorzitter Raad van Bestuur bij Omring, vertelt hoe ze over de shotten heen tot een gezamenlijke ambitie zijn gekomen bij de netwerksamenwerking. Ook geeft ze inzicht in de dynamiek van de verschillende belangen en hoe ze in de praktijk gezamenlijke waarde hebben gecreëerd voor alle betrokken partijen in het belang van kwetsbare ouderen.

Samenwerken is een samenspel van mensen die al dan niet iets willen. Persoonlijke verhoudingen en relaties spelen altijd een rol en zijn net zo belangrijk als inhoudelijke argumenten. Het is mensenwerk en daarbij is altijd sprake van sociaalpsychologische processen en groepsdynamiek. Samenwerking overstijgt het individuele, maar tegelijkertijd neemt iedereen in een samenwerking zichzelf mee.

Wilco Peul is naast zijn werk als neurochirurg actief in diverse netwerken. Hij weet als geen ander hoe het is om te schakelen tussen de diverse rollen en belangen. Hij vertelt over de achterkant van samenwerking. Wat gebeurt er in ‘de kleedkamer’? Hoe ga je om met conflicten en split loyalties? Welke rol speelt vertrouwen in netwerksamenwerking?