Verenso wil er naar eigen zeggen alles aan doen om een tweede sluiting van de verpleeghuizen te voorkomen. Maar dit kan alleen wanneer de zorg op een andere manier georganiseerd wordt. “Het is echt nodig dat we samen de zorg structureel anders gaan organiseren in Nederland”, zegt Nieuwenhuizen. “Ik zie momenteel iedereen weer terugzakken in de oude modus, op zijn eigen eiland. Dat is niet goed. Wij roepen VWS op om dit domeinoverstijgend te organiseren en daarbij de care en de cure met elkaar te verbinden.”
Aan tafel
Volgens Nieuwenhuizen dreigt de langdurige zorg op het tweede plan te belanden en wordt er onvoldoende gedaan met de lessen die de Verenso-leden gedurrende de lockdown hebben geleerd. “Zorg dat de langdurige zorg ook bij de wezenlijke overleggen aan tafel zit en blijft zitten”, aldus Nieuwenhuizen. “Neem de langdurige zorg serieus.”
Achter in de rij
Illustratief in dit verband vindt Nieuwenhuizen de gang van zaken rond persoonlijke beschermingsmiddelen. “Zorg ervoor dat er voldoende beschermende middelen aanwezig zijn voor de kwetsbare cliënten en de zorgprofessionals in de langdurige zorg. Op dit moment zijn handschoenen bijvoorbeeld nog steeds schaars. Dat moet echt anders. Verpleeghuizen moeten niet achteraan in de rij als het gaat om beschermende middelen en tests.”
Hard hoofd
Nieuwenhuizens kritische woorden zijn opvallend, omdat de zorgsector de afgelopen weken een ongekende eensgezindheid vertoonde. De gezamenlijke strijd tegen corona kenmerkte zich volgens velen door een belangeloze samenwerking tussen ziekenhuizen, ouderenzorg, eerste lijn en andere zorgaanbieders. Nieuwenhuizen: “Zoals een en ander nu in Nederland gaat, heb ik er een hard hoofd in dat er echt iets is veranderd.”
Duivels dilemma
Ook over de verdeling van de beschermingsmiddelen is Nieuwenhuizen terugblikkend kritisch. “De verdeling tussen materialen in de ziekenhuizen enerzijds en in de verpleeghuizen anderzijds was bij de start niet goed’’, stelt Nieuwenhuizen. Het hieruit resulterende “totale gebrek aan beschermende middelen in verpleeghuizen” maakte -in combinatie met de snelle verspreiding van het virus- een sluiting onvermijdelijk. “Dat hadden we natuurlijk liever niet gedaan”, aldus zegt Nieuwenhuizen, die spreekt van een ‘duivels dilemma’. “Als specialist ouderengeneeskunde wil je leven toevoegen aan de dagen en niet dagen aan het leven, dat is nu juist de kracht van de specialist ouderengeneeskunde. De medisch ethische dilemma’s zijn heel erg groot.”
Draagvlak
Sinds 25 mei is de sluiting van verpleeghuizen versoepeld. Locaties waar geen sprake is van een COVID-19-uitbraak kunnen weer gefaseerd open gaan voor bezoek. De opening gaat gelijk op met een afkalvend draagvlak voor de maatregel onder de bevolking. Blijkens de meest recente draagvlakmeting van onderzoeksinstituut Nivel steunde medio mei nog maar 45 tot 48 procent van de bevolking de maatregel. Dit is lager dan het draagvlak voor de sluiting van openbare en horecagelegenheden en scholen. Hoewel Nivel geen onderzoek doet naar het draagvlak onder bewoners van verpleeghuizen, kijkt het onderzoeksinstituut wel in algemene zin naar de correlatie tussen draagvlak en leeftijd. Hierbij valt op dat de steun voor het verbod op bezoek in verpleeghuizen afneemt naarmate respondenten ouder zijn. De acceptatie van het sluiten van scholen, eet- en drinkgelegenheden en publieke locaties groeit juist met het toenemen van de leeftijd.
Verenso heeft haar leden via een enquête naar de eerste ervaringen met de gedeeltelijke openstelling gevraagd. Uit de peiling blijkt onder meer dat de de meeste specialisten ouderenzorg de handreiking die door de veldpartijen is gemaakt goed werkbaar vinden als instrument om de komende weken langzaam meer bezoekers te gaan ontvangen.
Frank Conijn
Ook ik voorzie een opleving van het virus. Maar handschoenen hebben alleen maar zin als je ook die na elk contact ontsmet (met de handschoenen aan). En dan is de vraag wat de zorgverlener prettiger vindt: met of zonder handschoenen werken?
Goede mondkapjes hebben wel veel zin, i.c.m. goede handhygiëne. Dus daar zou Verenso n.m.m. op moeten staan.
annejonkman@vandepraktijk.nl
Een nieuwe lockdown voor verpleeghuizen? Onbegrijpelijk dat de vz vd de Specialisten Ouderengeneeskunde dat zegt. Gaat het voor de kwetsbare ouderen alleen maar over voorkomen van sterfte of ook om kwaliteit van leven?
annejonkman@vandepraktijk.nl
ik bedoel dat naar mijn mening een algehele lockdown voor verpleeghuizen pertinent moet worden afgewezen; maar misschien verschilt dat niet veel met de mening van Verenso. Iets meer stelling nemen hoierin zou wel mogen, wat mij betreft.