In de Tweede Kamer leven breed zorgen over de toegankelijkheid van acute zorg. Die staat steeds meer onder druk door strengere eisen aan kwaliteit en strakke financiële kaders. Verstedelijking, vergrijzing en het oplopende personeelstekort voeren de druk verder op. Daarom heeft de Tweede Kamer in 2019 advies gevraagd aan de RVS over de manier waarop acute zorg georganiseerd is in Nederland.
Toegankelijkheid onder druk
De toegankelijkheid van acute zorg in Nederland staat onder toenemende druk. Dit bedreigt de legitimiteit van de huidige organisatie van acute zorg, constateert de RVS. Ook de coronapandemie heeft laten zien dat de toegankelijkheid van acute zorg in het geding is. Dat bleek met name bij de verdeling van beschermingsmiddelen en de opnamecapaciteit van verpleeghuiszorg. De vraag over de regie voor toegankelijke acute zorg is alleen maar belangrijker geworden. De RVS presenteert 17 juni zijn aanbevelingen aan de Tweede Kamer in een online technische briefing.
Commissaris acute zorg
De RVS constateert dat het evenwicht tussen regie over de borging van de publieke waarden kwaliteit, betaalbaarheid en toegankelijkheid ontbreekt. De balans is zoek doordat burgerperspectieven en regionale belangen onvoldoende meewegen in de besluitvorming over het aanbod van acute zorg. Dit zorgt voor onvrede onder burgers en andere regionale partijen, die vooral de gevolgen ondervinden van wijzigingen in het aanbod van acute zorg. De RVS pleit daarom voor de benoeming van een publiek bestuurder (Commissaris acute zorg) als onafhankelijke voorzitter van elke ROAZ-regio.
Onafhankelijke voorzitter
Deze onafhankelijke voorzitters moeten hun oor te luisteren leggen bij onder andere maatschappelijke organisaties en patiëntenverenigingen. Ook moeten de commissarissen burgers betrekken bij het besluitvormingsproces over het aanbod van acute zorg in de regio. Daarnaast moeten zij de bevoegdheid hebben om besluiten over verandering in het zorgaanbod uit te stellen en tijdig op te schalen naar de minister. Dat escaleren doen ze bijvoorbeeld wanneer toegankelijkheid van acute zorg voor burgers onvoldoende geborgd is of er signalen zijn dat burgers onvoldoende betrokken zijn bij het besluitvormingsproces.
Bekostiging en samenwerking
Om toegankelijkheid van acute zorg in de toekomst te borgen moeten zorgaanbieders veel meer met elkaar samenwerken, vindt de RVS. Daarvoor moet de acute zorg voortaan meer op beschikbaarheid worden bekostigd, zodat domeinoverstijgende samenwerking van de grond kan komen. Ten slotte pleit de Raad voor een andere financiering van innovaties die acute zorg beter toegankelijk kunnen houden.
Lees het verdiepende interview met Jan Kremer en Ageeth Ouwehand van de RVS.
