Een en ander komt naar voren uit een gezamenlijke studie van het Radboudumc, Rijnstate en UMCG die gepubliceerd is in het International Journal of Health Policy and Management.
Overlap
In de ruim 52 minuten die zorgverleners dagelijks kwijt zijn aan kwaliteitsregistraties, houden ze, per afdeling, gemiddeld 91 kwaliteitsindicatoren bij. Hier vallen 1380 variabelen onder. Maar liefst 24 partijen vragen om deze registraties, variërend van accreditatie-instellingen tot overheid en zorgverzekeraars. In bijna de helft van de gevallen (47 procent) is er overlap tussen de uitvragen. Maar de manier waarop gegevens moeten worden ingevoerd en bijgehouden is niet uniform, waardoor zorgverleners veel dubbel werk moeten doen.
Verantwoording
In totaal wordt 57 procent van de kwaliteitsparameters primair geregistreerd voor verantwoordingsdoeleinden, 18 procent voor interne sturing en 25 procent met kwaliteitsverbetering als belangrijkste doel. Slechts 36 procent van de registraties wordt door zorgverleners als relevant ervaren voor het verbeteren van de kwaliteit van de dagelijkse zorg.
Frustreren
Het onderzoek toont volgens hoofdonderzoeker Marieke Zegers van het Radboudumc eens te meer aan dat sommige registraties zelfs zorgen voor minder werkplezier en motivatie. “Het is hoog tijd dat zorgverleners en beleidsmakers met elkaar om tafel gaan zitten om hun informatiebehoeften op elkaar af te stemmen. De hoeveelheid en inefficiënties frustreren zorgverleners.”
Onlogisch
Een belangrijk bezwaar van zorgverleners is dat ze allerhande zaken moeten meten die niet logisch ‘voelen’. Het gaat dan bijvoorbeeld om het registreren van een pijnscore, terwijl bij de betreffende patiënt geen sprake is van pijn. Andere voorbeelden van overbodige metingen zijn het opnemen van doorligwonden bij patiënten in dagbehandeling, of het meten van ondervoeding bij jonge, gezonde mensen die voor een simpele behandeling als een amandeloperatie opgenomen worden.
Minder oogcontact
De nadruk op registreren wekt bij sommige zorgverleners de indruk dat ze leren niet meer op hun gevoel, alleen maar op scores te vertrouwen. Het vele registreren heeft bovendien een negatieve impact op de behandelrelatie. Verpleegkundigen en artsen vinden het vervelend om aan het bed van een patiënt vooral naar een scherm te kijken waarop zaken geregistreerd moeten worden. Hierdoor is er minder oogcontact, wat voor zowel patiënt als zorgmedewerker niet prettig is.
Zinvolle kernset
Dat het anders kan laat de afdeling Intensive Care van Radboudumc zien. Hier worden in het kader van het project Zinvolle Registratie (ZiRe) in plaats van 102 indicatoren nog maar zestien indicatoren geregistreerd. “We hebben van de Inspectie voor de Gezondheidszorg de ruimte gekregen om de kwaliteitsindicatoren tijdelijk los te laten en samen met artsen, verpleegkundigen en ex-IC-patiënten te bepalen welke registraties echt nodig zijn”, licht Zegers het project toe. “Als je je beperkt tot deze ‘kernset’ kun je de kwaliteit van zorg behouden, of zelfs verbeteren. Want tijd die je niet meer besteedt aan registreren, kunnen naar het daadwerkelijk verbeteren van de kwaliteit van de zorg gaan.”
Ook het vergelijkend onderzoek dat bij Radboudumc, UMCG in Groningen en Rijnstate is gedaan, maakt deel uit van het ZIRE-project. ZiRe wordt uitgevoerd onder auspiciën van het NFU-consortium Kwaliteit van Zorg en Zorginstituut Nederland. Het rapport met resultaten en aanbevelingen verschijnt in het najaar.