Van de 1,6 miljoen mensen aan wie apotheken vorig jaar een laxeermiddel op voorschrift van een arts verstrekten, hadden 600.000 van hen minimaal één recept dat was uitgeschreven door een specialist.
Niet recept-plichtig
SFK merkt op dat niet alle laxeermiddelen recept-plichtig zijn. Er zijn ook varianten die zonder recept van een arts bij apotheek en drogist kunnen worden gekocht. Hoewel in Nederland de vergoeding van geneesmiddelen uit het basispakket in algemene zin is voorbehouden aan recept-plichtige geneesmiddelen, geldt voor onder meer laxeermiddelen een uitzondering. Voor de niet recept-plichtige varianten geldt dat ze alleen voor vergoeding in aanmerking komen als ze op voorschrift van een arts worden voorgeschreven aan iemand die zo’n middel langdurig moet gebruiken.
Eigen rekening
De eerste verstrekking van een nieuw middel voor de patiënt komt echter altijd voor rekening van de verzekerde. Ongeveer 400.000 mensen betaalden in 2019 minimaal één verstrekking van een niet recept-plichtig laxans zelf. Een derde van de 4,3 miljoen verstrekkingen binnen het basispakket betrof een niet recept-plichtig product.
Laxeermiddelen kennen drie belangrijkste toepassingen: obstipatie, lediging van de dikke darm voorafgaand aan een colonscopie en als toevoeging bij mensen die opioïde pijnstillers gebruiken vanwege de obstiperende bijwerking van dat type pijnstillers. Aan deze laatste toepassing is een kwaliteitsindicator in de jaarlijkse uitvraag voor apotheken gewijd.